Edward II "Święty, Męczennik" Cerdicingas (urodzony około 962-963 roku, zamordowany w Corfe, Dorset, 18 marca 978 roku) herb
Syn Edgara (I) "Spkojnego" Cerdicingas króla Anglii i Ethelfleda "Sprawiedliwej, Piękna" z Ordmaer, córki ealdormana Ordmaer.
Król Anglii od 8 lipca 975 roku do 18 marca 978 roku.
Był najstarszym synem króla Edgara I "Spokojnego" i Etelfledy "Pięknej", która zmarła kilka lat po narodzinach syna. Został ochrzczony 19 maja 962 roku przez arcybiskupa Canterbury, św. Dunstana.. Tron objął po śmierci swojego ojca. Jego prawa do tronu były kwestionowane przez drugą żonę Edgara I, Elfridę, która wolałaby widzieć na tronie swojego syna, Ethelreda. Edwarda poparł jednak biskup Canterbury, św. Dunstan, oraz możni zgromadzeni na Witanie.
Do społeczności Kościoła został włączony przez św. Dunstana, arcybiskupa Canterbury, który udzielił mu chrztu. On też był jego pierwszym mistrzem duchowym i wraz matką uformował w dziecięcej duszy silne przywiązanie do wiary i praktyk religijnych. Życie tego króla nie było długie, spodobało się jednak Panu Bogu ozdobić je blaskiem świętości i znamieniem swego błogosławieństwa, dzięki czemu ów święty, zmarły jeszcze młodziej niż nasz Stanisław Kostka, stał się patronem swej ojczyzny, a jego imię obiega cały świat chrześcijański, zapisane w kalendarzach liturgicznych i żywotach świętych.
Zarówno samo krótkie życie Edwarda, jak i kontekst dziejowy są pełne niepokojów i zaburzeń. Anglia po śmierci jego ojca była polem antychrześcijańskich wystąpień możnowładców, którzy w odwecie za wielkie nadania kościelne uczynione przez króla Edgara, co pomniejszyło ich wpływy, napadali na klasztory, nie oszczędzając ani konsekrowanych osób, ani murów, za którymi sprawowano święte czynności. Ponadto po śmierci króla wystąpił konflikt sukcesyjny między drugą żoną Edgara I Elfrydą i jej stronnictwem a arcybiskupem Dunstanem i zwolennikami sukcesji prawowitego następcy tronu, którego mianował Edgar. Świętemu Dunstanowi udało się doprowadzić do osadzenia na tronie dwunastoletniego syna królewskiego, nie zakończyło to jednak intryg i nieszczęśliwych perypetii.
W otoczeniu pobożnego Edwarda, niezaniedbującego żadnych obowiązków religijnych, a nawet przyjmującego na siebie dobrowolne umartwienia, kontynuowana była polityka sojuszu Tronu z Ołtarzem, co wywoływało niechęć pewnej części możnowładców skupionych wokół macochy młodego króla. Z zachowanych relacji dowiadujemy się, iż pomimo całej niechęci macochy i jej otoczenia względem Edwarda, młodzieniec, od młodych lat przyuczony do praktyki cnót chrześcijańskich, nie odpłacał się w podobny sposób i nie przedsięwziął nawet drastycznych kroków dla ukrócenia knowań swej macochy. Użył on innego sposobu i za pośrednictwem arcybiskupa Dunstana oraz świętego Oswalda biskupa Jorku nakłonił Elfrydę do odstąpienia od podburzania przeciwko władcy. Bóg pobłogosławił to poskromienie własnego, choć słusznego, gniewu, dzięki czemu młody król panował spokojnie, słynąc nie tylko z osobistej pobożności, ale również z licznych dobrych uczynków, jakie spełniał i jakimi napełnił swój dwór, który stał się schronieniem dla biednych i potrzebujących.
Nie trwało to jednak długo, gdyż przebiegła wdowa nie odstąpiła bynajmniej od swych zamiarów umieszczenia na tronie swego syna Ethelreda. Pewnego razu, gdy święty Edward oddawał się polowaniu w pobliżu Wareham, postanowił odwiedzić Ethelreda, którego miłował pomimo intryg macochy. Udał się więc do zamku Corfe, należącego do Elfrydy, tam jednak zdradliwa niewiasta przygotowała na niego zasadzkę. W chwili, gdy monarcha wypijał kielich miodu pitnego, który podała mu macocha, został ugodzony w plecy przez jednego z jej ludzi. Dlatego też przedstawiany bywa ze sztyletem oraz pucharem z wężem.
Według kronik Edward był młodym mężczyzną o wielkiej pobożności i wspaniałym zachowaniu. Prowadził prawowierne, dobre i święte życie. Ponad wszystko umiłował Boga i Kościół. Był hojny dla biednych, przystępny dla dobrych, wierny wierze chrystusowej, był naczyniem wypełnionym wszelkimi darami Boga.
Pierwszym problemem, który stanął przed nowym królem, były liczne napady możnowładców na klasztory ufundowane przez króla Edgara, leżące na ziemiach pożądanych przez tanów. Wiele klasztorów zostało zniszczonych, a mnisi zmuszeni do ucieczki. Edward stanął w tym sporze po stronie Kościoła, co spowodowało, że możni doszli do porozumienia z macochą Edwarda i podjęli decyzję o odsunięciu go od władzy i wprowadzeniu na tron Ethelreda.
Elferyk z Mercji i inni możni napadali na klasztory, niszczyli je, a mnichów zmuszali do ucieczki, mszcząc się za alians pomiędzy koroną a arcybiskupstwem Canterbury. Wraz z macochą króla zawiązali spisek, planując odsunięcie go od władzy. Gdy 18 marca 978 roku św. Edward polował w lasach nieopodal Wareham, postanowił odwiedzić Etelreda, przebywającego na zamku Corfe. Wyprzedzając straż przyboczną, pojechał samotnie do zamku. Jeszcze siedząc na koniu przyjął kielich z miodem od Etelredy, a wtedy jeden z ludzi królowej zadał mu śmiertelny cios nożem w plecy. Koń poniósł martwe ciało swego pana i długo trwało zanim je odnaleziono. Pewna kobieta, niewidoma od urodzenia, w nocy ujrzała jasne światło, krzyknęła "Panie, zmiłuj się!" i wtedy nagle odzyskała wzrok. Okazało się, że odnalazła ciało zamordowanego króla.
Królowa rozkazała odzyskać ciało i pochować je w pobliżu zamku. Edwarda pochowano bez królewskich honorów w Wareham. Św. Edward został pochowany początkowo w Wareham, później jego doczesne szczątki przeniesiono 13 lutego 981 roku do opactwa Shaftesbury, podczas prześladowania Kościoła za Henryka VIII jego relikwie ukryto w 1539 roku. Budynki opactwa zniszczono, ziemię sprzedano. Relikwie odkryto dopiero w 1931 roku przez archeologa Wilson-Claridge'a w czasie prac archeologicznych, a ich autentyczność potwierdził osteolog T.E.A. Stowell. Claridge podarował relikwie Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu Poza Granicami, który umieścił je na cmentarzu w Brokwood. W miejscu jego zabójstwa zdarzały się cudowne uzdrowienia, które sprowadzały liczne pielgrzymki. Po roku zdecydowano przenieść szczątki męczennika do monasteru w Shaftesbury.
W okolicy zabójstwa Edwarda mieszkała pewna kobieta, ślepa od urodzenia. Nocą po zabójstwie króla owa kobieta ujrzała jasne światło. Krzyknęła: Panie, zmiłuj się ! i nagle odzyskała wzrok. Ona to odnalazła ciało zamordowanego króla. Na miejscu cudu stoi obecnie kościół pod wezwaniem św. Edwarda. Ciało króla pochowano na cmentarzu Brookwood.
W 1001 roku Edwarda zaliczono do grona świętych męczenników. Nadano mu wieniec męczeński pomimo, iż w rzeczywistości nie zginął za wiarę (chociaż z rąk pogan). W hagiografii jest przykładem czci należnej męczennikowi, a oddawanej osobie, którą spotkała wielka niesprawiedliwość. Pomimo, że zabójstwa króla Edwarda dokonano na tle politycznym, Kościół w Anglii uważa go za męczennika, który poniósł śmierć z rąk pogan.
Grób króla rychło stał się miejscem licznych pielgrzymek i cudów, a jego relikwie zostały uroczyście przeniesione do opactwa w Shaftesbury przez ówczesnego biskupa Canterbury św. Dunstana.
Męczennik i święty Kościoła katolickiego, prawosławnego i anglikańskiego. Wspomnienie liturgiczne św. Edwarda w Kościele katolickim obchodzone jest w dzienną pamiątkę śmierci (18 marca). Kościół prawosławny, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego, wspomina męczennika 18 (31) marca, według kalendarza gregoriańskiego.
W ikonografii wschodniej święty przedstawiany jest jako bezbrody kilkunastoletni młodzieniec w koronie i zapiętym pod szyją długim królewskim płaszczu. W ręce trzyma krzyż. W sztuce zachodniej jego atrybutami są dodatkowo sztylet i puchar z wężem.
Pochowany w opactwie w Wareham, skąd po roku przeniesiono do królewskiego opactwa benedyktynek w Shaftesbury w Dorset.
Żródła:
Edward Męczennik w "WikipediA"
męczennik Edward, król
Św. Edward Męczennik "ŚWIĘCI PAŃSCY"
Św. Edward Męczennik w "WikipediA"
EADWARD w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
Edward the Martyr w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018
15-08-2020