PODIEBRADOWIE (z Kunštátu a Poděbrad) - dynastia wywodząca się od króla czeskiego Jerzego z Podiebradów panująca w hrabstwie kłodzkim w latach 1465-1501, w księstwie opawskim w latach 1465-1485, w księstwie ziębickim w latach 1465-1569 i w księstwie oleśnickim w latach 1495-1647.

Ród pisany z Kunštátu a Poděbrad był pierwotnie morawską rodziną arystokratyczną, której pradziadkiem był burgrabia Ołomuńca Gerhard Zbraslav (zmarł około 1240 roku), często mylony z wnukiem Gerhard ze Zbraslavi a Obřan (zmarł w 1291 roku). Rodzina dała początek kilku gałęziom, których łączył herb w górnych pasów. Ich członkowie posiadali szereg wysokich urzędów prowincjonalnych, a także pełnili funkcję administratorów prowincjonalnych i królewskich. Najsłynniejszym przedstawicielem rodziny w XV wieku był król czeski Jerzy z Kunštát a Poděbrady.

Herb: na srebrnej tarczy znajdują się trzy czarne paski w górnej połowie.

Pierwszym znanym przodkiem z początku XIII wieku, był Gerhard Zbraslav (lub Heralt), wspomnianym w dokumentach w latach 1222-1240 roku. Jego synowie założyli cztery gałęzie rodu, od których pochodzą jeszcze trzy gałęzie. Najstarszą linią byli Buzovská, która pochodzą z Napajedla lub Moravská Třebová, a która wygasła w XV wieku. Jego syn Mikul z Zbraslav był założycielem linii, która pochodziła z Zbraslavie a Račicach. Syn Smila z Zbraslava a Střílka był założycielem linii. Kolejny z jego synów Kuna Zbrasława a Kunštáta został założycielem miasta Kunštát, po którym rodzina nosiła nazwę, a Kunštátlinia. Inny syn Gerharda, Boček z Jaroslavice a Zbraslav, był ojcem Gerharda Zbrasława a Obřany (urodzony w 1261 roku, zmarł w 1291 roku), który założył zamek w Obřanach koło Brna.

Kuna Zbraslava a Kunštáta miał syna Bočka z Jevišovic (urodzony w 1277 roku, zmarł w 1314 roku), który założył linię Jevišovice, który posiadał majątki w Czechach i na Morawach. Miał synów: Bohuša i Kunu. Ich potomkowie kontynuowali dzieło załozyciela. Jan z Kunštát w 1373 roku założył linię Stařechov-Skalka i Boček z Líšnice (urodzony w 1348 roku, zmarł w 1353 roku) założył linie Lichnice, a Gerhard z Kunštát i jego syn Smil z Kunštát (urodzony w 1349 roku, zmarł w 1353 roku), który kontynuował dzieło linii Kunštát. Kolejny syn Gerharda, Boček z Kunštát a Poděbrady (urodzony w 1350 roku, zmarł w 1373 roku) był założycielem rodu Poděbrady, syn Kuna z Lysic (urodzony w 1351 roku, zmarł w 1365 roku) Lysicko, który początkowo miał posiadłości głównie na Morawach w Blansku i Rajec, a zbiegiem lat zakupili i uzyskali ziemie w Czechach (Častolovic, Kostomlaty). William z Kunštátu a Boleradice w latach 1350-1371 uzyskał Boleradicko - z linii Louč, który był właścicielem obu Boleradice i Vizovice.

Przez długie lata panowali w Kunštátu należeli do najważniejszych rodzin nie tylko na Morawach, ale także w Królestwie Czeskim. Jednak na przełomie XV i XVI wieku rozpoczął się początek rozpadu majątku Kunštát. Już przed wojnami husyckimi wymarły dwie gałęzie rodziny - Lysice i Boleradice-Louka, jeszcze dwie pod koniec XV wieku i tylko 16 rodów żyło jeszcze w XVI wieku. Ich los pod koniec XVI wieku dobiegał końca. Rodzina w 1647 roku wygasła w linii męskiej na księciu Karl Bedřich z Minsterberka. Jego dobytek powrócił do Korony Czeskiej. Jego córka Eliška Marie, ostatnia Poděbradovna, zmarła w 1686 roku. 1 maja 1647 roku w Oleśnicy poślubiła księcia Sylwiusza Nemroda Wirtemberskiego, który w 1648 roku uzyskali od cesarza nadanie księstwa oleśnickiego i na mocy prawa feudalnego Księstwo oleśnickie zostały przeniesione w 1648 roku na Dom Wirtemberski. Po śmierci męża Elżbieta Maria sprawowała rządy opiekuńcze. Para miała siedmioro dzieci.

Wśród członków rodu Poděbrad z Münsterberga (Ziębic) linia rodu należała do najważniejszych postaci politycznych w Królestwie Czech od XIV do XVII wieku. Wśród ich posiadłości znajdowały się ziemie w środkowych Czechach oraz wschodnich Czechach posiadłości Litice Castle i Hummel oraz części terytorium dawnych klasztorów w Opatovicach i Pardubicach.

Po śmierci Hynka Krušiny z Lichtenburga, właściciela Kłodzka w 1454 roku, Jerzy z Poděbrady przejął większość posiadłości, które Hynek pozostawił, na podstawie wstępnej umowy, którą Hynek podpisał na krótko przed śmiercią. Obejmowały one dziedzictwo Častolovice, które obejmowało ziemie kłodzkie, które George podniósł w 1459 roku do rangi hrabstwa. W 1456 roku kupił księstwo Münsterberg od Ernesta z Opawy. Dało mu to znaczący wpływ na Śląsku, który stanowiłby podstawę polityczną i ekonomiczną jego rodu. Założył linię książęt ziębickich, oleśnickich, Bernstadt i opawskich stanowiąc śląską linię rodziny znanej po czesku jako Paní z Poděbrad a Minsterberka. Nawet po utracie księstwa ziębickiego i sprzedaży hrabstwa kłodzkiego w 1501 roku śląska linia rodziny nadal nazywał się "książęta ziebiccy" i "hrabiowie Kłodzka". Ród wymarł w 1647 roku.

Książę Karol II, książę ziębicko-oleśnicki, który był gubernatorem Śląska, nabył północno-morawskie Šternberka po zawarciu związku małżeńskiego w dniu 17 września 1570 roku z Catherine Berka of Duba (urodzona w 1553 roku, zmarła w 1583 roku).


Żródła:

Páni z Kunštátu a Poděbrad w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Podiebrad family w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk