
François de Neufville (urodzony w Lyonie, 7 kwietnia 1644 roku, zmarł na zamku Lesdiguieres w Paryżu, 18 lipca 1730 roku) herb
Syn Nicolas V de Neufville, markiza i księcia de Villeroy i para Francji, markiza d'Alincourt, seniora de Magny, marszałka Francji i Madeleine de Blanchefort, córki Charles de Blanchefort, seniora de Créquy.
Markiz de Villeroy i par Francji od 1675 roku do 28 listopada 1685 roku, książę de Villeroy i par Francji od 28 listopada 1685 roku do 18 lipca 1730 roku, kapitan królewskich muszkieterwów - 2-giej kompanii od 1695 roku, marszałek polny od 1673 roku do 1677 roku, generał-porucznik od 1677 roku do 27 marca 1693 roku, marszałek Francji od 27 marca 1693 roku do 18 lipca 1730 roku, przewodniczący Królewskiej Rady Finansów i ministrem stanu od 1714 roku do 16 sierpnia 1722 roku, przewodniczący Rady Finansowej i członek Rady Regencji od 12 września 1715 roku do 16 sierpnia 1722 roku, przewodniczącym Rady Handlowej od 1716 roku do 16 sierpnia 1722 roku, wychowawca Ludwika XV od 15 lutego 1717 roku roku do 16 sierpnia 1722 roku, gubernator Lyonu od 16 sierpnia 1722 roku do 18 lipca 1730 roku.
Poślubił 28 marca 1662 roku Marie-Marguerite de Cossé-Brissac (urodzona w 1648 roku, zmarła 20 października 1708 roku), księżną de Beaupréau, hrabinę de Chemillé, córkę Louisa de Cossé, księcia de Brissac i Marguerite de Gondi, księżnej de Beaupréau, hrabiny de Chemillé, córki Henri de Gondi, księcia de Retz.
Pochodził z francuskiej rodziny szlacheckiej, która zyskała na znaczeniu za panowania Karola IX. Jego ojciec Nicolas markiz de Villeroy, również marszałek Francji, był wychowawcą króla Ludwika XIV, który później przyznał mu tytuł książęcy.
Wychowywał się w bliskim otoczeniu przyszłego króla i należał do grona jego przyjaciół. Jako królewski faworyt, zręczny dworzanin i człowiek o dużym uroku osobistym, de Villeroy przewidywał dla siebie nadzwyczajną karierę w armii, której był admiratorem. Praktyka wojskowa zweryfikowała jednak negatywnie jego kompetencje. W 1693 roku został mianowany marszałkiem Francji bez sprawdzenia jego rzeczywistych zdolności dowódczych, a w 1695 roku, po śmierci marszałka Luxembourga, powierzono mu dowództwo nad armią francuską we Flandrii podczas tzw. wojny palatynackiej. Dokonał wtedy nieuzasadnionego bombardowania Brukseli w 1695 roku, zaś Wilhelm III Orański zwrócił uwagę, że znacznie łatwiej przyjdzie go pokonać niż "małego garbusa" (marszałka Luxembourga).
Wysłany w 1701 roku do Włoch dla zastąpienia marszałka de Catinata podczas hiszpańskiej wojny sukcesyjnej, wkrótce został pobity przez mniejsze siły księcia Eugeniusza Sabaudzkiego pod Chiari. W lutym 1702 roku dostał się do niewoli, pozwalając się zaskoczyć Austriakom w zajmowanej Cremonie, co naraziło go na dalszy upadek autorytetu i powszechne drwiny. W następnych latach doznawał niepowodzeń w Niderlandach w walkach z wojskami dowodzonymi przez księcia Marlborough, który ostatecznie w 1706 roku zadał mu klęskę pod Ramillies. Ludwik XIV pozbawił go wtedy dowództwa i odtąd marszałek powrócił do życia na dworze. Mimo podejrzeń o udział w spiskach, zachował życzliwość monarchy.
W czasach Regencji (1715-1723) de Villeroi był wychowawcą małoletniego króla Ludwika XV, piastując także wysokie urzędy w latach 1717-1722, do chwili upadku wskutek spiskowania przeciw regentowi Filipowi Orleańskiemu, kiedy został odesłany na stanowisko gubernatora Lyonu. Po osobistym przejęciu rządów Ludwik XV odwołał go z wygnania i ponownie powierzył mu wysoki urząd dworski.
Za swoje zasługi został odznaczony Orderem Ducha Świętego i Orderem Świetego Ludwika.
PoślubiaMarie-Marguerite de Cossé-Brissac, z którą miał siedmioro dzieci:
Louis Nicolas de Neufville (urodzony 24 grudnia 1663 roku, zmarł 22 kwietnia 1734 roku), III książę de Villeroy i par Francji, markiz d´Alincourt, senior Księstwa Beaupréau, kapitan królewskich muszkieterów - 2-giej kompanii, marszałek polny, generał-porucznik, gubernator Lyonu, po nim potomstwo,
François-Catherine de Neufville (zginął w bitwie morskiej w 1700 roku), znany jako "Kawaler de Villeroy", porucznik króla w rządzie Lyonnais,
Camille de Neufville (zmarła młodo w 1671 roku),
Madeleine Thérese de Neufville (urodzon w 1666 roku, zmarła w 1723 roku), zakonnica, opatka karmelitów w Lyonie,
Françoise Madeleine de Neufville (zmarł w 1730 roku), żona: Joao de Sousę (urodzony 29 grudnia 1666 roku, zamordowany 17 września 1722 roku), III markiz de Minas, VI hrabiego de Prado,
Catherine Anne de Neufville (urodzona w 1674 roku, zmarła w 1715 roku), zakonnica, następnie opatka Notre-Dame du Calvaire w Paryżu,
François Paul de Neufville (urodzony 15 września 1677 roku, zmarł 6 lutego 1731 roku), arcybiskup Lyonu.

Żródła:
François de Villeroy w "Wikipedia"
François de Neufville de Villeroy w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
13-11-2020