James I FitzJames (urodzony w Mills, 21 sierpnia 1670 roku, zmarł w Phillipsburg, 12 czerwca 1734 roku) herb

Nieślubny syn Jakuba II Stuarta, króla Anglii, Szkocji i Irlandii i Arabelli Churchill, córki Winstona Churchilla.

I baron de Bosworth, de Leics, I hrabia de Tinmouth, de Northumberland, I książę de Berwick-on-Tweed od 19 marca 1686 roku do 1 stycznia 1688 roku, pułkownik Pułk piechoty od 1686 roku do 1688 roku, kapitan i pułkownik 3 Oddziału Gwardii Konnej od 1688 roku do 1689 roku, I książę de Berwick i Grand Hiszpanii od lutego 1704 roku, I książę de Liria y Jérica i Grand Hiszpanii od 13 grudnia 1707 roku, książę FitzJames de iure uxoris i par Francji od 18 kwietnia 1710 roku do 1 października 1718 roku, gubernator de Portsmouth od 1687 roku do 1689 roku, pułkownik Królewskiego Pułku Konnego od 1688 roku do 1688 roku, Lord porucznik de Hampshire od 1687 roku do 1688 roku, Custos Rotulorum de Hampshire od 1688 roku do 1688 roku, gubernator du Limousin od 1707 roku, gubernator Strasburga od 1730 roku, członek Rady Regencyjnej od 3 marca 1720 roku do 22 lutego 1723 roku, namiestnik Aragonii od 1707 roku, angielski generał porucznik od 1689 roku, francuski generał porucznik od 1705 roku, marszałek Francji od 15 lutego 1706 roku.

W Saint Germain we Francji, 26 marca 1695 roku poślubił Honora de Burgh [de Burke, de Bourke] (urodzona w zamku Portumna w hrabstwie Galway, w 1675 roku, zmarła w Pézenas, Languedoc we Francji, 16 stycznia 1697 lub 1698 ), córkę Williama de Burgh, VII hrabiego de Clanricarde i Helen McCarty, córki Donough McCarty, hrabiego de Clancarty. W Paryżu, 18 kwietnia 1700 roku Anne Bulkeley (zmarła 12 czerwca 1782 roku), córkę Henryka Bulkeley, majordoma domu Karola II i Jakuba II, posła do Parlamentu Anglii, posła do Izby Gmin Parlamentu Anglii.

Naturalizowany we Francji 17 grudnia 1703 roku.

Urodził się w Moulins we Francji, jeszcze przed objęciem tronu przez ojca. Jego edukacją i wychowaniem zajmowali się jezuici. Osiągnąwszy wiek młodzieńczy rozpoczął karierę wojskową od służby pod wodzą Karola Lotaryńskiego, uczestnicząc wraz z nim w oblężeniu Budy. W 1687 roku jego ojciec nadał mu tytuł księcia Berwick, a także barona Bosworth oraz hrabiego Tinmouth. Wyróżniony wśród arystokracji nowymi tytułami, wrócił na Węgry, gdzie 12 sierpnia 1687 roku wziął udział w bitwie pod Nagyharsány.

Po powrocie do Anglii został gubernatorem Portsmouth. Jakub II zamierzał uczynić go także kawalerem Orderu Podwiązki, wkrótce jednak został obalony i zmuszony do ucieczki przez sukcesora - Wilhelma Orańskiego. Wraz z usuniętym monarchą Berwick udał się na wygnanie. Potem brał udział w wojnie irlandzkiej, uczestnicząc też w bitwie nad rzeką Boyne. Po przegranej wojnie i ostatecznym wygnaniu ojca w 1688 roku wstąpił w 1692 roku do armii francuskiej. W jej szeregach walczył w bitwie pod Steenkerke i w bitwie nad Landen. W tej ostatniej pojmany jako jeniec, wymieniony został później za księcia Ormonde'a.

Jako żołnierza wysoko ceniono go za odwagę, zdolności i uczciwość. Wyróżniał się służąc w armii francuskiej podczas hiszpańskiej wojny sukcesyjnej, czego następstwem były liczne nagrody i zaszczyty. Po zwycięskiej wyprawie na Niceę w 1706 roku otrzymał godność marszałka Francji.

25 kwietnia 1707 roku Berwick odniósł walne i decydujące zwycięstwo pod Almansą, gdzie jako Anglik na czele armii francuskiej pobił hrabiego Galwaya - Francuza na czele armii angielskiej. Po bitwie tej od króla Filipa V otrzymał Order Złotego Runa i stworzony umyślnie dla niego tytuł księcia Liria y Jérica, a od francuskiego monarchy Ludwika XIV - tytuł książęcy (duc) de FitzJames, wchodząc zarazem w szeregi parów Francji. Monarcha hiszpański mianował go również namiestnikiem Aragonii.

Później dowodził wojskami Burbonów we Flandrii, a następnie w Piemoncie. Od 1712 roku znów aktywny w Hiszpanii, gdzie ostatnim znaczącym wydarzeniem wojny sukcesyjnej był szturm na Barcelonę dokonany pod jego wodzą 11 września 1714 roku po długim i żmudnym oblężeniu.

Wkrótce potem wyznaczono go na wojskowym gubernatorem Gujenny, gdzie pełniąc tę funkcję nawiązał przyjacielskie kontakty z Monteskiuszem, masonem, słynnym filozofem i pisarzem epoki Oświecenia. W 1718 roku ponownie wkroczył na czele wojsk do Hiszpanii, tym razem walcząc przeciw Filipowi V podczas wojny Hiszpanii z Czwórprzymierzem.

Po zakończeniu tej kampanii, podczas wieloletniego okresu pokoju Berwick nie pełnił służby wojskowej aż do 1733 roku, kiedy mianowano go wodzem armii francuskiej nad Renem w trakcie polskiej wojny sukcesyjnej. 12 czerwca następnego roku poniósł przypadkowo śmierć od kuli armatniej podczas oblężenia nadreńskiej twierdzy Philippsburg.

W 1695 roku poślubił Honoratę de Burgh [de Burke, de Bourke], wdowę po Patrick'u Sarsfield (urodzony w w Lucan, Irlandia, w 1655 roku, zmarł w Huy, prowincja Liege, dzisiejsza Belgiia, 21 sierpnia 1693 roku), hrabia de Lucan.

Z obydwu małżeństw pozostawił po sobie jedenaścioro dzieci, którzy nosi nazwisko Stuart-FitzJames-Stuart:

James II Francis Stuart-FitzJames-Stuart (urodzony 21 października 1696 roku, zmarł 2 czerwca 1738 roku), II książę de Liria y Xérica, po nim potomstwo,

Henry James FitzJames-Stuart (urodzony 15 listopada 1702 roku, zmarł 13 października 1721 roku), książę de FitzJames, zmarł bezpotomnie,

François FitzJames-Stuart (urodzony 9 czerwca 1709 roku, zmarł 19 lipca 1764 roku), biskup Soissons,

Henry FitzJames-Stuart (urodzony 8 września 1711 roku, zmarł w 1731 roku), gubernator Limousin, zmarł bezpotomnie,

Charles de FitzJames-Stuart (urodzony 4 listopada 1712 roku, zmarł 22 marca 1787 roku), książę de FitzJames, gubernator Limousin, po nim potomstwo,

Edouard de FitzJames-Stuart (urodzony 17 paździenrika 1716 roku, zmarł 5 maja 1758 roku), zmarł bezpotomnie,

Henriette de FitzJames-Stuart (urodzona 16 września 1705 roku, zmarła 3 lipca 1739 roku), żona: Louis de Clermont d'Amboise (zmarł 18 września 1761 roku), markiza de Reynel i de Montglas,

Laure Anne de FitzJames-Stuart (urodzona w 1713 roku, zmarła 6 grudnia 1766 roku), żona: Timoléon Joachim Louis de Montagu Beaune (zmarł 29 kwietnia 1747 roku), markiza de Bouzols,

Marie Emilie de FitzJames-Stuart (urodzona 9 października 1715 roku, zmarła 3 stycznia 1770 roku), żona: François Marie de Perusse (zmarł w 1759 roku), hrabiego des Cars,

Anne Sophie de FitzJames-Stuart (urodzony między 1717 a 1718 rokiem, zmarł 25 kwietnia 1763 roku), zmarł bezpotomnie

Anne de FitzJames-Stuart (urodzona w 1720 roku, zmarła 23 maja 1721 roku).


Żródła:

James FitzJames w "Wikipedia"

17-11-2020