Lotar I Pépinnide-Caroling (urodzony w 795 roku, zmarł w Prüm, 29 września 855 roku) herb

Najstarszy syn Ludwika I "Pobożnego, Dobrotliwego, Rzymskiego" Pépinnide-Caroling, króla Akwitanii, koregenta, króla Franków i Italii, cesarza rzymskiego i Ermengardy (Irmingardy, Irmgardy) Roberting, córki Enguerranda (Ingrama) Roberting, hrabiego de Hesbaye.

Król (wicekról) Bawarii od sierpniu 814 roku do 30 czerwca 833 roku, regent Italii od 822 roku do 825 roku, regent Zachodnich Franków od 1 października do 30 czerwca 833 roku, król Zachodnich Franków i król Italii od 30 czerwca 833 roku do 1 marca 834 roku, koregent Rzymu od lipca 817 roku do 20 czerwca 840 roku, Święty cesarz rzymski od 20 czerwca 840 roku do 19 września 855 roku, król Franków od 1 października 833 roku do 1 marca 834 roku i od 20 czerwca 840 roku do 11 sierpień 843 roku, król Italii od 20 czerwca 840 roku do 19 września 855 roku, król Franków Środkowych od 11 sierpień 843 roku do 19 września 855 roku, król Burgundii od sierpień 840 roku do 19 września 855 roku.

15 października 821 roku w Thionville poślubił Ermengardę [Irmingarda, Irmgarda] "Świętą" Etihonides (urodzona w Alzacji, w 804 roku, zmarła 20 marca 851 roku), córkę Hugona II "Trwożliwego" Etihonides, hrabiego de Tours, hrabiego de Sens, księcia Górnej Alzacji i Avy.

Urodził się w 795 roku. W sierpniu 814 roku ojciec wysłał go do Bawarii, gdzie rządził z jego ramienia jako król lub wicekról. W 817 roku został wyniesiony do godności współcesarza i koronowany przez papieża Stefana IV (V) w akwizgrańskiej kaplicy pałacowej, co miało miejsce w lipcu 817 roku. Wedle ogłoszonego w październiku tego roku rozporządzenia Ordinatio Imperii miał po śmierci Ludwika objąć władzę zwierzchnią nad cesarstwem, a jego młodsi bracia Lotara (Ludwik i Pepin), osadzeni na tronach Akwitanii i Bawarii, pozostawać mieli pod jego zwierzchnictwem. Gdy Ludwik "Pobożny" złamał postanowienia Ordinatio Imperii, aby wyposażyć syna z drugiego małżeństwa, Karola "Łysego", najbardziej dotknięty nowymi regulacjami Lotar stał się przywódcą buntu starszych braci przeciw ojcu. Po początkowych niepowodzeniach Lotar, wsparty przez papieża Grzegorza IV, uwięził swojego ojca w 833 roku i doprowadził do faktycznego pozbawienia go władzy.

W latach 822-825 z polecenia ojca przebywał jako regent w Italii i gdzie został on ukoronowany na króla Longobardów przez arcybiskupa Mediolanu. 5 kwietnia 823 roku w bazylice św. Piotra w Rzymie Paschalis I dokonał jego powtórnej koronacji cesarskiej. Gdy jednak na synodzie w Wormacji w sierpniu 829 roku Ludwik zmienił plany podziału państwa na korzyść Karola, syna z drugiego małżeństwa (z Judytą), młody współcesarz zbuntował się przeciw ojcu. Ludwik w odpowiedzi pozbawił Lotara mitry cesarskiej (zjazd w Akwizgranie, luty 831 roku), po czym odesłał z powrotem do Italii.

Lotar był głównym oponentem ojca i przywódcą buntu braci w 830 roku, którego skutkiem było czasowe odesłanie macochy do klasztoru. W 833 roku Lotar porozumiał się z Pepinem i Ludwikiem "Niemieckim" i zdobył poparcie papieża Grzegorza IV i stanął na czele kolejnego buntu przeciwko cesarzowi. Po przejściu pod Kolmarem wojsk Ludwika "Pobożnego" na stronę rebeliantów w 833 roku zmusił ojca do publicznego wyznania grzechów, pozbawił go insygniów i uwięził (wraz z Judytą), sam zaś objął władzę cesarską.

30 czerwca 833 roku przybrał tytuł cesarski i z poparciem papieża doprowadził do uwięzienia oraz detronizacji ojca (Compiegne, 1 października 833 roku). Podjęte wkrótce przez nowego cesarza próby poszerzenia władzy kosztem młodszych braci sprawiły jednak, że Pepin i Ludwik zwrócili się przeciw niemu, uwolnili ojca i przywrócili mu tron. Obawiając się nadmiernego wzmocnienia władzy Lotara, Ludwik "Niemiecki" i Pepin już w 834 roku doprowadzili do uwolnienia ojca, Lotar zaś, wobec powszechnego oburzenia i gniewu cesarza, wycofał się ze swymi zwolennikami do Italii, gdzie sprawował samodzielną władzę. Nastepnie schwytany przez Ludwika "Pobożnego" koło Chouzy Lotar, został odesłany do Italii. Po śmierci Pepina, dzięki staraniom cesarzowej Judyty, doszło do pogodzenia się cesarza Ludwika z Lotarem i powstania projektu nowego podziału kraju w 839 roku, którego głównymi beneficjentami byli Lotar I i jego przyrodni brat Karol. Wywołało to kolejne bunty pokrzywdzonego Ludwika "Niemieckiego". Dzięki ponownej interwencji cesarzowej Judyty (drugiej żony Ludwika) doszło niebawem do pogodzenia ojca z synami i na zjeździe w Wormacji 28 maja 839 roku dokonano kolejnego podziału imperium między Lotara I a Karola II "Łysego", wedle którego starszy z braci uzyskał królestwo na wschód od rzek Mozy, Rodanu i Saony.

Próba wykorzystania zwycięstwa nad ojcem do rozszerzenia swojej władzy kosztem braci sprawiła, że już na początku 834 roku Ludwik i Pepin zwrócili się przeciw niemu, zmuszając Lotara do schronienia się w Burgundii, po czym uroczyście przywrócili Ludwika "Pobożnego" do władzy. Śmierć Pepina stała się okazją do nowego podziału imperium, dokonanego w 839 roku. Nie uwzględniał on zwierzchniej roli Lotara.

Śmierć ojca 20 czerwca 840 roku uczyniła go jedynym cesarzem. Jeszcze w 840 roku najechał ziemie Ludwika II "Niemieckiego", został jednak zatrzymany na Menie i wycofał się bez walki. Ludwik "Niemiecki" w odpowiedzi zjednoczył siły z Karolem "Łysym". Po nieudanych rokowaniach z Lotarem w 841 roku połączone armie młodszych braci, 25 czerwca 841 roku pokonali cesarza oraz jego bratanka Pepina II w bitwie pod Fontenoy-en-Puisaye koło Auxerre. Zawarte przez Ludwika "Niemieckiego" i Karola "Łysego" przymierze (przysięga strasburska, 14 lutego 842 roku), zmusiło osłabionego Lotara do wznowienia rokowań. Ostateczny podział kraju między potomków Ludwika I "Pobożnego" nastąpił 11 sierpnia 843 roku w Verdun - zgodnie z nim Lotar I zachował tytuł cesarski i nominalne zwierzchnictwo nad imperium, a pod jego kontrolą znalazła się środkowa część państwa od Fryzji po Prowansję (późniejsza Lotaryngia, Burgundia, Italia oraz obydwie cesarskie stolice: Akwizgran i Rzym).

Ziemie Lotara rozciągały się od Morza Północnego przez Austrazję, Burgundie i Prowansję, do północnych i środkowych Włoch. Aby zabezpieczyć prawa synów do dziedzictwa, jeszcze za życia dokonał podziału swojej części państwa. Lotar, sam rezydujący w Akwizgranie, koronował w 844 roku najstarszego syna, Ludwika II, na króla Włoch, a w 850 roku uznał go za współcesarza. Lotarowi II przypadła część północna, a Karolowi Burgundia.

Zaangażowany w walkę z braćmi, nie był w stanic odeprzeć ataku normańskiego w 841 roku i zatwierdził władzę braci Haralda i Rorika nad wyspą Walcheren. W późniejszych latach dzięki zaangażowaniu biskupów doszło do znacznej poprawy stosunków z braćmi i ich okresowych spotkań - od 844 roku, dzięki czemu podtrzymywano karolińską ideę jedności imperium (mimo braku faktycznej władzy Lotara nad częściami zarządzanymi przez braci i ich niechęci do wspólnych działań).

Wobec ciągłych napadów Normanów na Fryzję i Saracenów na Italię w 844 roku Lotar przekazał faktyczną władzę nad Italią najstarszemu synowi Ludwikowi II, którego w 850 miaŹnował współcesarzem. Sam bez większych efektów starał się ustabilizować sytuację w krajach zaalpejskich. Stłumił separatyŹstyczne powstanie w Prowansji w 845 roku, nic znajdując innego sposobu na przeciwsta-wienie się najazdom normańskim, w 850 roku zezwolił Rorikowi na osiedlenie się w Dorestad i przyznał mu znaczną władzę we Fryzji. Złożony ciężką chorobą, we września 855 roku podzielił swe ziemie pomiędzy synów: Ludwika II (Italia), Lotara II (ziemie północne) i Karola (Prowansja), abdykował na rzecz Ludwika II.

Złożony ciężką chorobą, w 855 roku wycofał się do klasztoru benedyktyńskiego w Prüm w górach Eifel, gdzie 19 września dokonał podziału władztwa pomiędzy trzech synów, Ludwika, Lotara i Karola, a 29 września zmarł. Spoczął w klasztorze w Prüm.

Lotar I był ostatnim z Karolingów o aspiracjach imperialnych, musiał jednak pogodzić się ze zwycięstwem zasady podziału dynastycznego. Lotar i Ermengarda mieli razem trzech synów i pięć córek. Ponadto cesarz Lotar I doczekał się syna z poza mażeńskiego związku z nieznaną kobieta:

Karloman (urodzony w 853 roku, zmarł po 9 lipca 855 roku).


Żródła:

"KAROLINGOWIE IX-X w."- autor: Przemysław Jaworski - 2018


"Słownik władców świata" - Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza i Kamil Stepan, Kraków 2005


"Słownik dynastii Europy" - pod redakcją Józefa Dobosza i Macieja Serwańskiego

22-09-2020

06-02-2021

13-09-2020

11-06-2020