Ludwik X "Kłótnik" Robertyng-Capet (urodzony w Paryżu, 4 października 1289 roku, zmarł w Château du Bois de Vincennes, 5 czerwca 1316 roku) herb

Syn Filipa IV "Pięknego" Robertyng-Capet, króla jure uxoris Nawarry, hrabiego jure uxoris Szampanii i de Brie, króla Francji i Joanny I de Champagne, królowej Nawarry, hrabiny Szampanii i de Brie, córki Córka Henryka I "Grubego" de Champagne, króla Nawarry, hrabiego Szampanii.

Hrabia Szampanii i par Francji, hrabia de Brie, król Nawarry jako Ludwik I od 2 kwietnia 1305 roku do 5 czerwca 1316 roku, król Francji jako Ludwik X od 29 listopada 1314 roku do 5 czerwca 1316 roku.

W Corbeil, Essonne, 23 września 1305 roku poślubił Małgorzatę Robertyng-Capet-Bourgogne (urodzona w 1290 roku, zmarłw w Château-Gaillard, 15 sierpnia 1315 roku), córkę Roberta II Robertyng-Capet-Bourgogne, księcia Burgundii, hrabiego d'Auxone, de Chalon, tytularnego króla Tessalonik i Agnieszki Robertyng-Capet, córki Ludwika IX "Świetego", króla Francji. W Ile de France, Paryżu, 19 sierpnia 1315 roku poślubił Klemencję Robertyng-Capet-d'Anjou (urodzona w Neapolu, 8 lutego 1293 roku, zmarła w Paryżu, zamek Vincennes, 12 października 1328 roku), córkę Karola Martela Robertyng-Capet-d'Anjou, króla Węgier i Klementii Habsburg, córki Rudolfa I Habsburga, hrabiego Kyburg, landgrafa Turyngii, króla Niemiec, księcia Austrii i Styrii.

Po śmierci matki w 1305 roku odziedziczył Nawarrę i Szampanię i w Pamplonie 1 października 1307 roku został koronowany. Po śmierci ojca w 1314 roku objął tron francuski i koronował się w Reims 24 sierpnia 1315 roku.

W ciągu krótkiego okresu panowania Ludwika mocno zachwiała się konstrukcja silnego feudalnego królestwa Kapetyngów, jakie zbudował Filip IV. Ulegając wpływom baronów, głównie stryja Karola de Valois (w którego rękach skupiła się faktyczna władza), zerwał z centralistyczną polityką swojego ojca. Na skutek anomalii pogodowych w latach 1315-1316 zebrano we Francji bardzo złe plony w rolnictwie. Nastąpiła szybka zwyżka cen żywności, pauperyzacja miast, głód i wzrost śmiertelności. Kryzys dotknął również rzemiosło, nastąpił wzrost rozbojów i ogólny chaos w królestwie.

Ostry kryzys żywnościowy wywołany anomaliami atmosferycznymi w latach 1315-1316, spowodował błyskawiczną inflację i ogólne zubożenie, a w konsekwencji chaos w kraju.

Zanim został królem Francji, objął tron Nawarry po śmierci swej matki. W trakcie swego krótkiego panowania we Francji musiał stawić czoło buntowi feudałów, odmawiających płacenia podatków. Dla uspokojenia sytuacji podjął, pod wpływem swego stryja Karola Walezjusza, decyzje o straceniu Enguerranda z Marigny w 1315 roku, kierującego skarbem królewskim jeszcze od czasów Filipa "Pięknego".

Ludwik usunął i skazał na śmierć lub konfiskatę majątku kilku doradców ojca, obwinionych o fatalny stan gospodarki. Próba przywrócenia realnej zwierzchności nad Flandrią w 1315 roku zakończyła się niepowodzeniem.

Ludwik X zmarł w 1316 roku na zapalenie płuc, albo prawdopodobnie otruty przez Mahaut d'Artois, w wieku 26 lat, a jego panowanie trwało zaledwie półtora roku. Według innej wersji przyczyną jego śmierci było zapalenie płuc. Jego żona była w ciąży, dlatego przez pół roku kancelaria królewska wydawała dokumenty w imieniu "króla bez imienia". Po pięciodniowym zaledwie "panowaniu" Jana I "Pogrobowca" tron objął młodszy brat Ludwika, Filip V "Wysoki".

Pochowany w królewskiej krypcie Opactwa de Saint-Denis.

Pierwszą żoną była Małgorzata Burgundzka, córka księcia Burgundii, Roberta II i Agnieszki, najmłodszej córki króla Ludwika IX "Świętego". Pobrali się w 1305 roku, po dwóch kontraktach małżeńskich podpisanych w Opactwie de Longchamp 28 lutego 1299 lub 1300 roku i podpisanego w Vincennes 28 marca 1301 roku. W 1314 roku, po skandalu w wieży Nesle skazana za cudzołóstwo i więziona w twierdzy Château-Gaillard, gdzie została zamordowana (została uduszona) na rozkaz Ludwika w 1315 roku. Ludwik X ponownie ożenił się w 1315 roku z Klemencją Węgierską, siostrą króla Węgier Karola Roberta. Została ona koronowana wraz z mężem w katedrze w Reims.

Z pierwszego związku Ludwik miał tylko córkę Joannę, która posądzona o nieślubne pochodzenie została odsunięta od dziedziczenia korony francuskiej i została królową Nawarry. Z drugiego, owdowiała Klemencja Węgierska w listopadzie 1316 roku urodziła pogrobowego syna Ludwika - Jana, został odsunięta od tronu przez Filipa V, młodszego brata króla.

Pozostawił po sobie naturalizowaną córkę:

Eudelina (urodzona około 1305 roku, zmarła w 1330 roku), zakonnica.


Żródła:

"Słownik władców świata" - Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza i Kamil Stepan, Kraków 2005


"Słownik władców Europy średniowiecznej" - pod redakcją Józef Dobosza i Macieja Serwańskiego


Ludwik X Kłótliwy w "Wikipedia"


LOUIS de France w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


LOUIS de France w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Luis X, o Teimoso, rei de França w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


LUDWIK X KŁÓTLIWY w "Władcy Francji"


Ludwik X Kłótnik w "twojahistoria.pl" autor: Dariusz Rychlewicz

28-04-2020