Aleksandra Fiodorowna (Fryderyka Luisa CHARLOTTA Wilhelmina Hohenzollern) (urodzona w Charlottenburgu pod Berlinem, 13 lipca 1798 roku, zmarła w Pałacu Aleksandrowskim w podpetersburskim Carskim Siole, 1 listopada 1860 roku) herb
Córka Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna króla Prus i Ludwiki Nikloting, córki Karola II Nikloting, księcia meklemburskiego na Strelitz.
1 [13] lipca 1817 roku w cerkwi Pałacu Zimowego w Sankt Petersburgu poślubiła Mikołaja I Pawłowicza Romanow-Oldenburg-Schleswig-Holstein-Gottorp (urodzony w Pałacu Jekateryninskim w Carskim Siole pod Petersburgiem, 25 czerwca [6 lipca] 1796 roku, zmarł w Pałacu Zimowym w Sankt Petersburgu, 18 lutego [2 marca] 1855 roku), cesarza Rosji, króla Polski i wielkiego księcia Finlandii.
Dzieciństwo i młode lata spędziła w rodzinnych stronach. W wieku 19 lat poznała młodszego brata cara Aleksandra I, Mikołaja Pawłowicza późniejszego następcę tronu, a od 1825 roku cara Rosji, który czasie odbywania podróży po Europie odwiedził dwór króla Fryderyka Wilhelma. Podczas tej wizyty ustalono szczegóły mariażu Mikołaja i księżnej Charlotty.
Do Rosji przyjechała w czerwcu 1817 roku, a uroczyste ceremonie ślubne rozpoczęły się 1 lipca 1817 roku, w Sankt Petrsburgu i trwały aż 13 dni. Charlotta, aby poślubić Mikołaja wcześniej przyjęła prawosławie, a na chrzcie nadano jej imię Aleksandra Fiodorowna.
Było to jedno z nielicznych małżeństw w historii aliansów polityczno-dynastycznych, w którym rzeczywiście panowała miłość i wzajemne poszanowanie.
W 1820 roku po urodzeniu martwego dziecka, była to jej trzecia ciąża w ciągu trzech lat, Aleksandra popadła w depresję. Jesienią tego samego roku Mikołaj zabrał ją do Berlina, aby mogła spotkać się ze swoją rodziną, gdzie pozostali do lata 1821 roku. Do ojczyzny Charlotty przyjechali ponownie w 1824 roku, do Sankt Petersburga powrócili dopiero w marcu 1825 roku, na rozkaz Aleksadra I.
Pierwsze lata w Rosji Aleksandra spędziła na nauce języka rosyjskiego i obyczajowości tego kraju pod okiem poety Wasilija Żukowskiego. Carska rodzina mówiła po niemiecku i pisała swoje listy po francusku, w konsekwencji tego Aleksandra nigdy nie nauczyła się dobrze rosyjskiego.
Przez osiem lat, podczas panowania Aleksandra I, Charlotta i jej mąż, żyli spokojnie nigdy nie rozważając możliwości przejęcia przez nich tronu. Car Aleksander nie miał dzieci, a jego następcą wielki książę Konstanty, zrzekł się prawa do tronu w 1822 roku, więc mąż Aleksandry został nowym carewiczem. W 1825 roku Aleksandra otrzymała od swojego szwagra pałac w Peterhofie, gdzie ona i jej mąż żyli szczęśliwie od początku jej pobytu w Rosji.
Aleksandra wstąpiła wraz z mężem na tron w grudniu 1825 roku. Mimo upływających lat Mikołaj nie przestał kochać swojej żony. Podczas pożaru Pałacu Zimowego w 1837 roku, car miał ponoć powiedzieć: "Niech wszystko inne spłonie, tylko uratujcie listy od mojej żony, które pisała do mnie podczas naszego narzeczeństwa". Dopiero po upływie 25 lat małżeństwa car wdał się w romans z inną kobietą. Kochanką Aleksandra została Barbara Nelidowa, dama dworu cesarzowej. Carowa nie mogła już współżyć z carem, lekarze uważali że jest zbyt słabego zdrowia i grozi jej atak serca. W 1845 roku Mikołaj I płakał gdy lekarze oznajmili mu, że jego żona powinna wyjechać do Palermo, aby podleczyć swoje zdrowie, miał mówić: "Zostawcie mi moją żonę". Cesarzowa Aleksandra była zawsze słabego zdrowia i wyglądała znacznie starzej niż na swoje czterdzieści lat; przez dłuższy czas cierpiała na konwulsje.
Po śmierci męża Aleksandra spłacała dług za Pałac Aleksandra w Carskim Siole i pozostawała w dobrych stosunkach z byłą kochanką męża, która została jej osobistą lektorką. Charlotta zmarła w Pałacu Aleksandrowskim w podpetersburskim Carskim Siole, 1 listopada 1860 roku.
Żródła:
Aleksandra Fiodorowna "w Wikipedii"
"4. Carowie i imperatorowie rosyjscy"; autor: Przemysław Jaworski - 2020.
24-03-2025