Bodzanta z rodu Szeligów herbu Szeliga (urodzony w Szeligach koło Opatowa, około 1320 roku, zmarł w Chełmie, 26 grudnia 1388 roku)
Syn rycerza Wisława z Kosowic.
Wielkorządca krakowski w latach 1350, 1357-1370, 1372-1379 i w 1381. W latach 1370-1382 roku interrex Królestwa Polskiego oraz od 9 czerwca 1382 roku do 1386 roku był arcybiskup gnieźnieński. Od 1352 roku został kanonik krakowski. W latach 1372-82 prepozyt parafii świętego Floriana na Kleparzu w Krakowie. W latach 1357-1382 (z przerwami) zarządca dóbr królów Kazimierza III "Wielkiego" i Ludwika I Węgierskiego, oraz żupnik krakowski w latach 1372-1373 roku.
Był ambitny, energiczny i zdecydowany. Wielki orędownik idei zjednoczeniowych, lojalny współpracownik monarchów przez potomnych zaliczony został do grona najwybitniejszych postaci drugiej połowy XIV wieku.
Król Ludwik Węgierski zamianował go na urząd arcybiskupa gnieźnieńskiego z kanonikatu krakowskiego, mimo że kapituła gnieźnieńska obrała Dobrogosta z Nowego Dworu. Ważna była jednak decyzja królewska.
Jako zarządcą dóbr królewskich dał się poznać jako zdolny administrator, dość wspomnieć, że niepomiernie rozszerzył kompetencje tego urzędu, wielokrotnie interweniując w wewnętrzne sprawy Krakowa. W 1368 roku brał udział w redakcji statutu dla żup solnych w Wieliczce i Bochni. 9 czerwca 1382 roku został na żądanie króla Ludwika Węgierskiego mianowany przez papieża arcybiskupem gnieźnieńskim. Był głową stronnictwa andegaweńskiego w Polsce i po śmierci Ludwika rozpoczął wprowadzanie na tron polski jego córki Marii i jej męża margrabiego brandenburskiego Zygmunta Luksemburskiego. Idąc za ogółem rycerstwa wkrótce porzucił jednak tę kandydaturę. Proponował osadzenie na tronie królewny Jadwigi i Ziemowita IV Mazowieckiego. 7 maja 1383 roku próbował podstępem wkroczyć na Wawel, przemycając w swoim orszaku ukrytego Ziemowita. Próba ta się nie powiodła. Na zjeździe w Sieradzu 16 czerwca 1383 roku ogłosił Ziemowita królem Polski, składając mu przysięgę wierności, szybko jednak porzucił i tę koncepcję, stając się jednym z największych zwolenników unii z Litwą. 15 lutego 1386 roku ochrzcił Jagiełłę, 18 lutego dał mu ślub z Jadwigą, a 4 marca koronował go na króla Polski.
Bodzanta żyjąc w ciekawych czasach był nie tylko świadkiem, ale i uczestnikiem najdonioślejszych wydarzeń historycznych. Odegrał ważną rolę w okresie bezkrólewia po śmierci Ludwika Węgierskiego popierając w 1382 roku kandydaturę Zygmunta Luksemburskiego. Następnie od 1383 roku popierał kandytaturę na tron polski Ziemowita IV księcia mazowieckiego i w końcu poparł kandydaturę Jadwigi Andegaweńskiej na tron polski.
W październiku 1384 roku koronował młodziutką królową Jadwigę - córkę króla Ludwika Węgierskiego. Był współtwórca unii polsko-litewskiej zawartej w Krewie w 1385 roku. W rok później, w lutym 1386 roku ochrzcił jej przyszłego męża i króla Polski Jagiełłę, który przyjął imię Władysław. Para pobrała się trzy dni po uroczystości. Związek pobłogosławił oczywiście Bodzanta. Jagiełło miał wówczas 35 lat, Jadwiga zaledwie 12 lat. W następnym miesiącu Jagiełło nosił już polską koronę.
Polska potrzebowała silnego władcy. Kraj nie okrzepł jeszcze po długim okresie rozdrobnienia, zakon krzyżacki rósł w siłę, a poprzedni monarcha Ludwik Węgierski dbał przede wszystkim o interes Węgier. Nic dziwnego, że po jego śmierci sukcesja tronu polskiego budziła takie emocje. Po długich targach postanowiono osadzić na nim dziesięcioletnią córkę Ludwika Jadwigę. Polscy możnowładcy nie zgodzili się jednak na projektowane wcześniej małżeństwo młodej królowej z Wilhelmem Habsburgiem. Upatrując korzyści w unii z Litwą wybrali dla niej Jagiełłę, mimo, że Jadwiga zdążyła już Wilhelma szczerze pokochać.
Nie było łatwo wyperswadować Jadwidze tego afektu. Płakała, dąsała się, a nawet próbowała uciec z Wawelu. W końcu użyto najsilniejszego argumentu - ślub z Jagiełłą przyczyni się do ochrzczenia Rusi, co młodą władczynię ostatecznie przekonało. Arcybiskup Bodzanta w tych pertraktacjach najprawdopodobniej nie uczestniczył. Był zwolennikiem ślubu Jadwigi z księciem mazowieckim Ziemowitem. Mariażu tego nie udało mu się jednak zrealizować, przystał więc na Jagiełłę i w 1386 roku połączył młodą parę świętym węzłem małżeńskim. Z królem Władysławem II wyjechał na Litwę. W Wilnie poświęcił katedrę i ustanowił, tam pierwszego biskupa podporządkowując go metropolii gnieźnieńskiej.
Plan poślubienia Jadwigi Ziemowitowi nie był zwykłym kaprysem arcybiskupa. Był wyrazem jego dążeń do połączenia Mazowsza z Koroną. Gdy się nie powiódł, Bodzanta szybko zmienił orientację polityczną. Był elastyczny, energiczny i ambitny. W okresie przedbiskupim pracował dla Kazimierza "Wielkiego" i Ludwika Węgierskiego. Jako wielkorządca dóbr królewskich sumiennie dbał o powiększenie dochodów. Pełnił także wiele ważnych funkcji kościelnych. Był m.in. kantorem i scholastykiem wiślickim oraz kanonikiem krakowskim.
W 1382 roku po odrzuceniu kandydatury Dobrogosta został wybrany arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim. Rządził Kościołem w Polsce zaledwie 6 lat. Zarzuca się mu niekonsekwencję i zbytnie szafowanie dobrami arcybiskupimi. Z drugiej strony nie można mu odmówić zasług. Wspólnie z biskupem Janem z Radlicy, Dobrogostem oraz zastępem duchownych uczestniczył w misji apostolskiej Jagiełły na Litwę. Ufundował kilka ołtarzy, kościół parafialny w Pieczewie oraz dom dla wikariuszy w Uniejowe. Zmarł niedaleko tej miejscowości, w Chełmnie, w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia 1388 roku. Jego ciało sprowadzono do Gniezna i pochowano w katedrze gnieźnieńskiej, w kaplicy, którą dla siebie zbudował.
Żródła:
Bodzanta w "Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich"
Bodzanta "w Wikipedii"
Bodzanta
19-07-2023