Elżbieta [Gertruda] Arpadówna (urodzona około 1128 roku, zmarła 21 lipca, między 1150 a 1154 rokiem) herb
Zapewne córka Béli II Arpada, król Węgier i Jeleny (Heleny) Vukanović-Urośević, córki Urośa I "Wielkiego" Vukanović-Urośević, wielkiego żupana Serbii.
Między 1136 rokiem a 1140 rokiem wyszła za Mieszka III "Starego" Piasta (urodzony zaperwne na zamku w Łęczycy między 1126 a 1127 rokiem, zmarł w Kaliszu 13 marca 1202 roku) księcia wielkopolskiego, wielkiego księcia krakowskiego.
Według Kroniki Kadłubka i Kroniki Ortlieba Elżbieta była córką króla Węgier. Nie jest pewne, kto był jej ojcem. Historycy różnią się w tej sprawie. Zdaniem Jana Długosza Elżbieta była córką króla Beli II. Oswald Balzer odrzucił ten pogląd ze względów chronologicznych. Jego zdaniem Elżbieta jako córka Beli II, który ożenił się około 1130, w chwili ślubu mogła mieć najwyżej 8-9 lat, czyli byłaby zbyt młoda na zawarcie faktycznego małżeństwa. Balzer przyjął, że Elżbieta była córką księcia Almosa, ojca Beli II. Wadą tej hipotezy jest sprzeczność ze średniowiecznymi źródłami, które wymieniają Elżbietę jako córkę króla Węgier, podczas gdy Almos był tylko księciem. Jeszcze inne rozwiązanie zaproponował Kazimiez Jasiński. Jego zdaniem Elżbieta była córką króla Stefana II. Wprawdzie źródła informują, że Stefan z powodu rozwiązłego trybu życia nie doczekał się potomstwa, ale zdaniem Kazimierza Jasińskiego przekazy te pochodzą z okresu późniejszego i nie zasługują na zaufanie. Ponadto należy uwzględnić fakt częstego pomijania przez kronikarzy żeńskiego potomstwa.
W literaturze pojawiły się także hipotezy, że była siostrą Béli II, córką księcia Almosa lub, że jej ojcem był Stefan II. Jeśli była córką Béli, na świat przyszła około 1128 lub 1129 roku (najpóźniej w 1131 roku, skoro narodziny jej najstarszego syna datuje się na lata 1141/1149) i była jego pierworodnym dzieckiem. Między 1136 a 1140/1141 roku została wydana za mąż za Mieszka III "Starego", księcia wielkopolskiego, wielkiego księcia krakowskiego (seniora, księcia zwierzchniego), syna Bolesława III "Krzywoustego", księcia Polski z dynastii Piastów.
Elżbieta, w chwili zawarcia związku małżeńskiego miała dwanaście lub trzynaście lat. Pochodziła z panującego rodu na Węgrzech.
Elżbieta żyła z Mieszkiem około czternastu lat, rodząc mu pięcioro dzieci - dwóch synów i trzy córki:
Odon (Odo) poznański (wielkopolski, Mieszkowic) (urodzony pomiędzy 1141 a 1149 rokiem, zmarł 20 kwietnia 1194 roku), książę poznański, książę w południowej Wielkopolsce, książę kaliski, przez małżeństwo z nieznanego imienia córką Jarosława "Ośmiomysła" został księciem halickim, po nim potomstwo,
Stefan Mieszkowic (urodzony około 1150 roku, zmarł między 18 października 1166 a 1177 rokiem), zmarł bezpotomnie,
Wierzchosława Ludmiła (urodzona przed 1152 rokiem, zmarła zapewne w 1223 roku), żona: Fryderyka I (urodzony około 1152 roku, zmarł 7 kwietnia 1206 roku), hrabia Bitsch, Gerbéviller, Ormes, książę Lotaryngii,
Judyta (urodzona przed 1154 rokiem, zmarła po 12 grudnia 1201 roku), żona: Bernarda III Askańskiego (urodzony około 1140 roku, zmarł 9 lutego 1212 roku), hrabia Anhaltu i Aschersleben, książę Sakonii,
Elżbieta (urodzona przed 1154 rokiem, zmarła 2 kwietnia 1209 roku), żona: Sobiesława II (urodzony w 1128 roku, zmarł 29 stycznia 1180 roku), księcia ołomunieckiego i czeskiego; żona: Konrada II von Landsberg Wettyn (urodzony przed 13 września 1159 roku, zmarł 6 maja 1210 roku), margrabiego Łużyc Dolnych, hrabiego von Eilenburg, hrabiego von Groitzsch, hrabiego von Sommerschenburg.
Nie znamy dokładnej śmierci Elżbiety, możemy tylko ją ustalić pośrednio na podstawie znanej daty powtórnych zaślubin Mieszka. Nastąpiły one w 1154 roku.
Żródła:
"Małżeństwa królewskie - Piastowie" - Jerzy Besala
"Poczet królów i książąt polskich" - Marek Urbański
"Poczet królowych i żon władców polskich" - Marek Urbański
"Poczet polskich królowych i księżnych" - Zbigniew Satała
"Poczet polskich królowych, księżnych i metres" - Zbigniew Satała
"Polskie królowe" - Edward Rudzki (tom. I).
"ARPADOWIE NA WĘGRZECH - (X-XIV W.)"
"WŁADCY BRANDENBURGII I PRUS - Genealogia"- autor: Przemysław Jaworski - 2018
24-12-2019