Eudoksja Rurykowiczówna (zmarła po 1154 roku) herb

Córką Izjasława II Mścisławicza Rurykowicza, wielkiego księcia kijowskiego.

W 1154 roku poślubiła Mieszka III "Starego" Piasta (urodzony zaperwne na zamku w Łęczycy, między 1126 a 1127 rokiem, zmarł w Kaliszu, 13 marca 1202 roku), księcia wielkopolskiego, wielkiego księcia krakowskiego i zwierzchniego księcia Polski.

W źródłach niema śladu, by jego żony prowadziły jakąś działalność polityczną. Zarówno Elżbieta, jak i druga żona, Eudoksja, dopomogły małżonkowi w dwojaki sposób. Po pierwsze, pochodziły z panujących rodów i dzięki temu mógł polski książę liczyć na pomoc ich krewnych i powinowatych, a po drugie, obie wydały na świat liczne potomstwo, które wchodząc w związki małżeńskie zapewniało nowe koligacje, co Mieszko potrafił wykorzystać.

Eudoksja była córką Izasława II Mścisławowicza, początkowo księcia połockiego, potem perejasławskiego, w końcu wielkiego księcia kijowskiego. Książę zmarł w 1154 roku, czyli w roku zawarcia małżeństwa córki. O matce Eudoksji nic nie wiadomo. Mimo śmierci ojca małżeństwo zachowało polityczną wartość, gdyż dwaj bracia księżnej utrzymali swe dzielnice, a przez jakiś czas zajmowali tron wielkoksiążęcy w Kijowie.

Eudoksja z małżeństwa z Mieszkiem III urodziła trzy córki i trzech synów:

Judyta Piastówna (urodzona przed 1154 rokiem, zmarła po 12 grudnia 1201 roku), żona: Bernharda (urodzony około 1140 roku, zmarł w lutym 1212 roku), książę Anhaltu,

Bolesław Piast (urodził się w 1159 roku, zmarł w 1195 roku), książę kujawski, po nim córka,

Mieszko Piast (urodzony między 1160 a 1165 rokiem, zmarł w 1193 roku), książę kaliski, namiestnik w Płocku, zmał bezpotomnie,

Władysław III "Laskonogi" Piast (urodzony między 1161 rokiem a 1167 rokiem, zmarł 3 listopada 1231 roku), książę poznański, książę gnieźnieński, książę kaliski, książę łęczycko-sieradzki, książę Wielkopolski, wielki książę krakowski i książę sandomierski oraz książę zwierzchni Polski, zmarł bezpotomnie,

Salomea Piastówna (urodzona między 1162 a 1164 rokiem, zmarła 11 maja po 1183 roku), żona: Racibora II (urodzony między 1150 a 1156 rokiem, zmarł 14 lub 15 stycznia 1183 roku), księcia sławieńskiego,

Anastazja Pistówna (urodzoną okolo 1160 roku, zmarła zapewne po 31 maja 1240 roku), żona: Bogusława I (urodzony zapewne w 1127 roku, zmarł 18 marca 1187 roku), książę szczeciński, książę na Dyminie, książę na Bardzie, książę stargardzki, książę na Kołobrzegu, książę na Kamieniu Pomorskim, książę na Pyrzycach, książę na Uznamie, książę woliński.

Eudoksja dzieliła z mężem sukcesy i niepowodzenia. Znamy z relacji Długosza jej ucieczkę z Poznania po buncie pasierba Odona, syna Mieszkowego z pierwszego małżeństwa. Zbiegła z dziećmi do Raciborza, gdzie znalazła schronienie u Mieszka "Plątonogiego", syna Władysława "Wygnańca". Eudoksja i jej dzieci żyli tam w skrajnym niedostatku i biedzie.

Nie mamy innych wiadomości o dalszych losach Eudoksji. Nie sposób więc powiedzieć, czy żyła jeszcze, gdy Mieszko "Stary" ponownie zajął Kraków i objął dzielnicę senioralną. Daty jej śmierci nie udało się ustalić. Najprawdopodobniej została pochowana w Kaliszu, w kolegiacie Św. Pawła, która była nekropolią rodziny Mieszka "Starego".


Żródła:

"Małżeństwa królewskie - Piastowie" - Jerzy Besala

"Poczet królów i książąt polskich" - Marek Urbański

"Poczet królowych i żon władców polskich" - Marek Urbański

"Poczet polskich królowych i księżnych" - Zbigniew Satała

"Poczet polskich królowych, księżnych i metres" - Zbigniew Satała

"Polskie królowe" - Edward Rudzki (tom. I).

10-03-2024

21-07-2023