Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern (urodzony w pałacu naprzeciw Arsenału (Cekhauzu) w Berlinie, 15 października 1795 roku, zmarł w pałacu Sanssouci w Poczdamie, 2 stycznia 1861 roku) herb
Najstarszy syn Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna, króla Prus, wielkiego księcia poznańskiego i Ludwiki Nikloting, córki Karola II Nikloting, księcia meklemburskiego na Streliz.
Tytularny cesarz konstantynopolitański jako Fryderyk Wilhelm V, król Prus, książę Pomorza Zachodniego, Lauenburga, książę-elektor brandenbuski i książę Dolnego i Górnego Śląska jako Fryderyk Wilhelm IV, wielkie książę poznański jako Fryderyka Wilhelm II od 7 czerwca 1840 roku do 2 stycznia 1861 roku, książę Neuchâtel jako Fryderyk Wilhelm VI od 7 czerwca 1840 roku do 2 stycznia 1861 roku, książę Hohenzollern-Hechingen i Hohenzollern-Sigmaringen od 7 grudnia 1849 roku do 2 stycznia 1861 roku.
Tytulara: z łaski Bożej król Prus, margrabia Brandenburgii, suweren i wielki książę Śląska oraz hrabstwa kłodzkiego, wielki książę Nadrenii i Poznania, książę Saksonii, Angarii, Westfalii, Geldrii, Magdeburga, Kleve, Julich, Bergu, Pomorza, Szczecina, Wendów i Kaszub, Meklemburgii, Krosna etc. burgrabia Norymbergi, landgraf Turyngii, margrabia Górnych i Dolnych Łużyc, książę Oranii, Neuchâtel i Valengin, książę Rugii, Padebornu, Halberstadt, Münster, Minden, Kamienia, Wendów, Schwerinnu, Ratzeburga, Mörs, Eichsfeld i Erfurtu etc. hrabia Hohenzollern, uksiążęcony hrabia Hennebergu, hrabia Marchii, Ruppinu, Ravensburga, Höllenstein, Tecklenburga i Lingen etc., pan ziemi Rostocku, Stargardu, Lauenburga i Bytowa etc. etc.
Poślubił (per procura) dnia 16 listopada 1823 roku na zamku w Monachium, (osobiście) 29 listopada 1823 roku w kaplicy zamkowej w Berlinie Elżbietę Wittelsbach (urodzona na zamku w Monachium, 13 listopada 1801 roku, zmarła na zamku w Dreźnie, 14 grudnia 1873 roku), córkę Maksymiliana I Józefa Wittelsbacha, króla Bawarii i Karoliny Zähringen, córki Karola Ludwika Zähringen, księcia badeńskiego.
Fryderyk Wilhelm IV był wielkim zwolennikiem zjednoczenia Niemiec. Cechowały go szerokie zainteresowania, zamiłowanie do architektury i retoryki, był znawcą malarstwa i historii.
Wykształcenie zawdzięczał prywatnym guwernerom (głównie wytrawnym urzędnikom administracji państwowej). Na jego rozwój intelektualny i późniejsze poglądy polityczne duży wpływ miały doświadczenia zdobyte w okresie wojny z Napoleonem (1813-1815). Fryderyk Wilhelm IV był gorliwym zwolennikiem niemieckiego ruchu romantycznego. Sam Fryderyk Wilhelm IV rysował, interesował się też architektura i projektowaniem terenów zielonych, był mecenasem rzeźbiarza Christiana Daniela Raucha oraz architekta i urbanisty Karla Friedricha Schinkela. Polityka dla Fryderyk Wilhelm IV była raczej kwestią ideałów i problemów niż surowej rzeczywistości. W 1823 roku zawarł małżeństwo z Elżbietą Bawarską, luterańską konwertytką. Do grona jego przyjaciół należeli konserwatywni filozofowie, literaci i politycy. Przekonany o boskim pochodzeniu władzy, był zdecydowanym zwolennikiem absolutyzmu.
W 1815 roku Fryderyk Wilhelm IV wykorzystał swoje wpływy (miał wówczas 20 lat) w celu ograniczenia projektowanej konstytucji. Jako romantyk z szacunkiem odnosił się do średniowiecznych instytucji: patriarchalnego zwierzchnictwa i stanów, potępiał XIX-wieczne ideały polityczne oraz zdobycze Rewolucji Francuskiej. Głęboko religijny, cenił jedność kulturalną państw niemieckich ale przeciwstawiał się utworzeniu narodowego państwa niemieckiego. W następstwie francuskiej okupacji Prus starł się utrzymać ścisłą współpracę z Austrią i nigdy nie kwestionował cesarskiego prymatu Habsburgów, który traktował jako uświęcony historią. Dla siebie jako króla Prus pragnął jedynie honorowego tytułu "arcygenerała" cesarstwa.
Po wstąpieniu na tron w 1840 roku Fryderyk Wilhelm IV utrzymał antyliberalny kurs polityki. W 1842 roku zezwolił na utworzenie komisji ds. zgromadzeń stanowych, a w 1847 roku otworzył obrady Zjednoczonego Zgromadzenia Krajowego (zależna od króla organizacja stanowa obejmująca przedstawicieli Zgromadzeń Prowincjonalnych). Ograniczone w uprawnieniach Zgromadzenie, uzależnione od woli monarchy, nie udzieliło Fryderykowi Wilhelmowi IV zgody na budowę linii kolejowej Berlin-Królewiec.
15 września 1841 roku przybył do Świdnicy. Ponownie odwiedził Świdnicę 19 września 1846 roku i zamieszkał w hotelu "Pod Złotą Koroną" przy ulicy Rynek 7.
W obliczu wydarzeń rewolucyjnych w Paryżu (rewolucja lutowa 1848 roku) i Wiedniu (marzec 1848 roku) oraz starć ulicznych w Berlinie (rewolucja marcowa 1848 roku) Fryderyk Wilhelm IV zdecydował się na pewne ustępstwa. Wycofał oddziały wojskowe z Berlina i jako "zwolennik rewolucji" - na czele pochodu przejechał ulicami miasta (pod czarno-czerwono-złotym sztandarem - symbolem zjednoczonych Niemiec), złożył też hołd rewolucjonistom poległym w czasie zbrojnej interwencji wojska oraz obietnicę zjednoczenia Prus z resztą terytoriów niemieckich, przyrzekł też zwołać Zgromadzenie Narodowe. Jednak pod wpływem bliskich współpracowników rozwiązał Zgromadzenie, a stanowisko premiera powierzył hrabiemu brandenburskiemu (wuj Fryderyk Wilhelm IV). 5 grudnia 1848 roku nadal (oktrojował) umiarkowanie liberalną konstytucję. Fryderyk Wilhelm IV przywrócił dawny prestiż władzy królewskiej, wzmocnił pozycję armii i aparatu urzędniczego wspieranego przez nowoutworzoną partię konserwatywną.
3 kwietnia 1849 roku Fryderyk Wilhelm IV odrzucił proponowaną mu przez Parlament Frankfurcki koronę cesarską, gdyż nie była ona ofiarowana mu przez władców państw niemieckich, lecz przez rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe we Frankfurcie nad Menem. Odrzucił też przygotowany przez Zgromadzenie projekt konstytucji. Następnie, pod presją Rosji i Anglii wycofał swoje poparcie dla powstania, które wybuchło na terytorium księstw Szlezwik i Holsztyn przeciwko zwierzchnictwu duńskiemu. W latach 1849-1850 Fryderyk Wilhelm IV podjął inicjatywę stworzenia federacji niemieckiej pod przewodnictwem Prus "Małych Niemiec" związanych sojuszem z Austrią i in. państwami. Projekt został odrzucony przez Austrię, a Fryderyk Wilhelm IV na mocy zawartej w Ołomuńcu konwencji zrezygnował ze swoich planów. Prusy wzięły udział w obradach Zgromadzenia Narodowego we Frankfurcie, zachowując nadal niekwestionowaną pozycję w Związku Celnym. W 1841 roku Fryderyk Wilhelm IV załagodził konflikt z Kościołem katolickim, poparł ideę utworzenia biskupstwa ewangelickiego w Jerozolimie oraz dzieło odbudowy katedry w Kolonii.
Gdy wstąpił na tron wielu oczekiwało, że zostaną wprowadzone liberalne reformy. Wbrew pozorom był zdecydowanym konserwatystą, przekonanym, że jego władza pochodzi z łaski Bożej.
Na jego działania wpłynęła także Wiosna Ludów w 1848 roku gdy przestraszony musiał ugiąć się przed żądaniami tłumów. Gdy tylko sytuacja uspokoiła się, zaczął wycofywać się z najdalej idących ustępstw. 6 lutego 1850 zaprzysiągł konstytucję Królestwa Pruskiego, jednak choć niechętnie. Na mocy układu rodzinnego 7 grudnia 1849 roku przyłączył do królewskiej domeny księstwa Hohenzollern-Hechingen i Hohenzollern-Sigmaringen, których zrzekł się jego daleki kuzyn, książę Karol Antoni von Hohenzollern.
Ostatnie lata panowania Fryderyk Wilhelm IV były okresem rządów reakcyjnych. Urząd premiera powierzył Fryderyk Wilhelm IV konserwatyście Otto von Manteuffelowi. Na mocy nowej ustawy wprowadzony został trójklasowy system wyborczy (prawo wyborcze uzależnione od wysokości dochodów), działalność wznowiły konserwatywne zgromadzenia okręgowe oraz sejmiki prowincjonalne. Izbę wyższą Sejmu Pruskiego, zdominowaną przez arystokratów i możnych, przemianowano na Izbę Panów w 1854 roku. Fryderyk Wilhelm IV utrzymał pełnię władzy, mając do dyspozycji silną armię i aparat urzędniczy. W swoim testamencie politycznym przestrzegał swoich następców przed składaniem przysięgi na pruską konstytucję.
W 1857 roku Fryderyk Wilhelm IV dostał udaru mózgu, którego bezpośrednim skutkiem był paraliż. W 1858 roku wobec choroby psychicznej został odsunięty od władzy, a regentem 9 października 1858 roku aż do śmierci Fryderyka Wilhelma został jego młodszy brat i następca Fryderyk Wilhelm V, późniejszy cesarz Wilhelm I.
W czasie rewolucji 1848 roku w Berlinie (Rewolucja Marcowa), początkowo rozkazał stłumić to wystąpienie siłą, lecz już wkrótce stanął na czele tego ruchu i był inicjatorem uchwalenia konstytucji Królestwa Pruskiego, przyjętej w 1850 roku. Jednak z biegiem czasu, kiedy rewolucyjne zapały ustały, król dopilnował, aby wrócić do dawnego porządku. Niemieckie Zgromadzenie Narodowe chciało obwołać go cesarzem Niemiec, jednak on odrzucił propozycję, nie chciał przyjąć tej godności od przedstawicieli ludu. Fryderyk Wilhelm IV zaczął zdradzać objawy choroby psychicznej. W 1857 roku zachowanie króla stało się tak ekscentryczne, że jego młodszy brat zaczął zastępować króla w sprawowaniu władzy. Gdy Fryderyk Wilhelm IV nie wracał do zdrowia Wilhelm został ustanowiony regentem w 1858 roku (od 1861 roku po śmierci Fryderyka Wilhelma IV królem jako Wilhelm I Hohenzollern).
Ożeniony z Elżbietą Ludwiką Wittelsbach Bawarską, nie doczekał się potomstwa.
Fryderyk Wilhelm IV zmarł 2 stycznia 1861 w pałacu Sanssouci w Poczdamie i spoczął we wzniesionym na swoje polecenie Kościele Pokoju (Friedenskirche) w parku pałacowym; serce króla złożono obok jego rodziców w mauzoleum w parku pałacowym w Charlottenburgu.
Żródła:
Fryderyk Wilhelm IV
"Poczet Książąt i Królów Prus, w porządku chronologicznym", 2012-07-17, autor: PKi.
"KSIĄŻĘTA PRUSCY"- autor: Przemysław Jaworski - 2018
Fryderyk Wilhelm IV w "Księstwo Świdnicko-Jaworskie"
29-12-2019