Jindřich Hynek z Lipé (urodzony w 1296 roku, zmarł w Starym Brnie 26 sierpnia 1329 roku) herb
Syn Chvala "Hynka" z Lipé.
Podkomorzy Czeski od 1307 roku do 1309 roku i od 1318 roku do 26 sierpnia 1329 roku. Dziedziczny najwyższy marszałek Królestwa Czech od 1310 roku do 26 sierpnia 1329 roku, morawski hetman ziemski od 1319 roku do 26 sierpnia 1329 roku.
W 1315 roku poślubił Ryksę Elżbietę "Reiczkę" Piastówną (urodzona w Poznaniu 1 września 1288 roku, zmarła w Hradec Kralove=Königgrätz 19 października 1335 roku), córkę Przemysława II Piasta, króla Polski, księcia Wielkopolski, Pomorza Gdańskiego i Ryksy Valdemarsdottir Folkung, córki Waldemara I Birgerssona Folkunga, króla Szwecji, księcia Götalandu, księcia Finlandii.
Lider opozycji antyluksemburskiej i najwyższy marszełk, pochodzący z Moraw, Henryka z Lipy, który związał się z królową Ryksą i rozpoczął ścisłą współpracę. Wkrótce pomiędzy Ryksą a Henrykiem wywiązał się romans, który z powodów politycznych nie mógł jednak zakończyć się ślubem zakochanych (chodziło tu nie tylko o nierówność stanów, ale także fakt, że ewentualne małżeństwo spowodowałoby możliwość wystąpienia Henryka z Lipy z pretensjami do tronu). W celu osłabienia pozycji potężnego możnowładcy w 1315 roku Jan Luksemburski pozbawił Henryka wszystkich urzędów i zdecydował się na jego uwięzienie. Pozycja królowej była jednak w Czechach na tyle silna, że Jan, nie chcąc ryzykować wojny domowej, w kwietniu 1316 roku ostatecznie zwolnił Henryka z więzienia.
Śmierć Henryka był to straszny cios dla królowej, która z płaczem rzuciła się na zwłoki ukochanego w kościele, nie zważając na dostojników, wzbudzając zrozumiałą sensację i oburzenie duchownych. Pochowany został w ufundowanym przez Ryksę klasztorze Cystersek w Starym Brnie na Morawach.
Żródła:
Henryk z Lipe "w Wikipedii" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
14-10-2023