Wiktoria Adelajda Maria Ludwika Wettin-Koburg (Sachsen-Coburg-Gotha) (urodzona w Pałacu Buckingham, w Londynie, 21 listopada 1840 roku, zmarła w Friedrichshof 5 sierpnia 1901 roku) herb

Najstrasza córka Wiktorii I Welf (Askańskiej), cesarzowej Indii, królowej Wielkiej Brytanii i Alberta Wettina-Koburg Sachsen-Coburg-Goth, księcia-małżonka Wielkiej Brytanii, księcia Saskiego na Coburg-Gottha.

Księżna Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii (Princess Royal of the United Kingdom) od 21 listopada 1840 roku do 25 stycznia 1858 roku.

Poślubiła 25 stycznia 1858 roku w kaplicy pałacu św. Jakuba w Londynie Fryderyka Wilhelma V (Fryderyka III) (urodzony w Nowym Pałacu (Neues Palais) w parku pałacowym Sanssouci w Poczdamie, 18 października 1831 roku, zmarł w Nowym Pałacu (Neues Palais) w parku pałacowym Sanssouci w Poczdamie, 15 czerwca 1888 roku), cesarza II Rzeszy Niemieckiej, króla Prus i wielkiego księcia poznańskiego.

Była córką Alberta, księcia sasko-koburskiego (Sachsen-Coburg-Gotha), brytyjskiego księcia małżonka, potomka dynastii Koburgów - jednej z gałęzi ernestyńskiej linii Wettynów. Urodziła się 21 listopada 1840 roku w pałacu Buckingham w Londynie i na chrzcie otrzymała imiona WIKTORIA ADELAJDA MARIA LUDWIKA. Od urodzenia do chwili zaślubin nosiła tytuł księżniczki królewskiej, przysługujący tradycyjnie najstarszej córce brytyjskiego monarchy. Chrztu udzielił jej arcybiskup Canterbury William Howley. Jej rodzicami chrzestnymi byli: królowa-wdowa Adelajda, król Belgów Leopold I Koburg, książę Sachsen-Coburg-Gotha Ernest I, książę Sussex, księżna Gloucester i Edynburga oraz księżna-wdowa Kentu.

Jako córce panującego monarchy przysługiwał jej predykat "Jej Królewskiej Wysokości" (Her Royal Highness). Od urodzenia do czasu przyjścia na świat jej brata Alberta 9 listopada 1841 roku była następczynią tronu Zjednoczonego Królestwa. W 1841 roku otrzymała tytuł "księżniczki królewskiej" (Princess Royal), przysługujący najstarszej córce panującego monarchy. Jej oficjalny tytuł brzmiał: Jej Królewska Wysokość Księżniczka Królewska (Her Royal Highness The Princess Royal). Rodzina nazywała ją "Vicky".

Edukacja Wiktorii odbywała się po ścisłym nadzorem jej rodziców. Wiktoria była inteligentnym i bystrym dzieckiem. Dzięki swojej guwernantce, lady Lyttelton, umiała czytać i pisać przed ukończeniem 5 roku życia. Dzięki swojej francuskiej niani biegle władała językiem francuskim. Od innych guwernantek nauczyła się również niemieckiego. Sara Ann Hildyard uczyła ją historii, literatury, przedmiotów ścisłych i łaciny. Pod okiem ojca uczyła się polityki i filozofii.

W 1851 roku Wiktoria poznała swojego przyszłego męża, księcia Fryderyka Hohenzollerna, syna księcia Wilhelma Hohenzollerna, następcy tronu Prus. Fryderyk i jego rodzice zostali zaproszeni przez Wiktorię i Alberta na uroczystość otwarcia Wielkiej Wystawy.

Zaręczyny Wiktorii i Fryderyka odbyły się w 1855 roku, kiedy Fryderyk przybył z wizytą do Balmoral. Pałac Buckingham i dwór pruski podały je do publicznej wiadomości 19 maja 1857 roku. Ślub Vicky i Fritza odbył się w obecności królowej Wiktorii 25 stycznia 1858 roku w kaplicy królewskiej St. James's Palace. Małżeństwo to było wspaniałym sojuszem dynastycznym, ale było również szczęśliwe - małżonkowie szczerze się kochali. Książę Albert miał dzięki temu małżeństwu nadzieję na zacieśnienie więzi Wielkiej Brytanii z Prusami i przebudowę monarchii Hohenzollernów w duchu bardziej liberalnym.

Żonie następcy tronu okazywano niechęć w Prusach. Już w chwili ogłoszenia zaręczyn z Fryderykiem Wilhelmem osiemnastoletnia Vicky, jak ją nazywano, nie zyskała sympatii z tego tylko prostego powodu, iż pochodziła z Anglii. Ponadto źle znosiła etykietę na dworze pruskim i nie kryła swych wrażeń związanych z nowym miejscem zamieszkania: "Berlin to straszna dziura. Bez kanalizacji, chodniki źle ułożone, straszliwy odór. Spędziłam pierwszy rok bez łazienki, i nawet nie miałam wody do własnej dyspozycji. Nie było też szaf do ubrania, musiałam trzymać swoje rzeczy w walizkach..." - pisała później do jednej z córek.

Trzeba przyznać, że na dworze pruskim obowiązywał w owym czasie wojskowy, sztywny i oficjalny ceremoniał. Młoda księżniczka została pewnego dnia surowo skarcona przez królową za kichnięcie w jej obecności. I choć Vicky pragnęła wzbudzić przyjazne uczucia w sercach swych poddanych, poniosła klęskę: jej szczerość i typowo angielskie poglądy nie znalazły u nich uznania.

W 1861 roku zmarł stryj Fryderyka, król Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern. Tron pruski objął teść Wiktorii, Wilhelm I. Fryderyk został następcą tronu z tytułem "księcia Korony". Wiktoria została, więc "księżną Korony". Następca tronu i jego żona byli odizolowani na pruskiej scenie politycznej. Ich liberalne i anglofilskie poglądy kontrastowały z autokratycznym stylem sprawowania rządów premiera Bismarcka. Swojego najstarszego syna Wilhelma, Fryderyk i Wiktoria próbowali wychować w duchu brytyjskim, ale młody książę wolał swoich niemieckich nauczycieli, pochwalających rządy autorytarne. Młody Wilhelm odizolował się, więc od rodziców, o których sądził, że przedkładają interesy brytyjskie nad pruskie.

Podczas trzech wojen o zjednoczenie niemiec-prusko-duńskiej 1864 roku, prusko-austriackiej 1866 roku i prusko-francuskiej 1870 roku - Wiktoria i Fryderyk popierali działania Prus i Związku Północnoniemieckiego. Te deklaracje spowodowały pewien konflikt z rodziną Wiktorii, gdyż jej brat, książę Albert, był ożeniony z duńską księżniczką Aleksandrą, której ojciec pretendował do spornych księstw Szlezwiku i Holsztyna.

18 stycznia 1871 roku w Wersalu proklamowano Cesarstwo Niemieckie z Wilhelmem I jako dziedzicznym cesarzem z tytułem "Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości" (Kaiserliche und Königliche Majestät). Fryderyk i Wiktoria otrzymali wówczas tytuły Niemieckiego Księcia Korony i Niemieckiej Księżnej Korony z predykatem "Cesarskiej i Królewskiej Wysokości" (Kaiserliche und Königliche Hoheit).

Po śmierci swojego ojca 9 marca 1888 roku mąż Wiktorii został cesarzem Fryderykiem III. Wiktoria przyjęła tytuł Jej Cesarskiej i Królewskiej Mości Cesarzowej Niemiec. Fryderyk jednak zmarł po 99 dniach panowania na skutek raka gardła. Po śmierci męża Wiktoria najlepiej znana była jako Cesarzowa Fryderykowa - po niemiecku Kaiserin Friedrich. Była również nazywana "Angielką" (Die Englanderin), chociaż więcej w niej było krwi niemieckiej. Wiktoria była zrozpaczona po śmierci męża. Cesarzowa tak pisała do matki: "Bogu dzięki, jego serce nie cierpi tak jak moje! Jestem teraz wdową po nim, jeśli przestałam być żoną! Czyż zniosę tę rozłąkę?".

Zostawszy cesarzową-wdową, Vicky - zgodnie z życzeniem syna - musiała wyprowadzić się z pałacu. Wściekła przeniosła się do wiejskiej posiadłości. Jeszcze większy żal miała do syna o to, że uroczystości pogrzebowe jej męża zostały zorganizowane przez Wilhelma w tak niestosownym pośpiechu, że nie mogła w nich uczestniczyć.

Wiktoria tak skarżyła się matce, królowej Wiktorii: "Wilhelm nigdy mnie nie odwiedza, a inni mnie ignorują. Jestem traktowana jak piąte koło u wozu".

Owdowiała Wiktoria zamieszkała w zamku Friedrichshof, który zbudowała ku pamięci swojego męża na wzgórzach niedaleko Kronbergu w pobliżu Frankfurtu nad Menem. Wiktoria pozostała osobą o poglądach liberalnych, co kontrastowało z jej konserwatywnym synem, cesarzem Wilhelmem II. Chłodne relacje matki z synem poprawiły się, kiedy Wiktoria wycofała się z życia publicznego. W Berlinie cesarzowa-wdowa fundowała szkoły dla dziewcząt oraz szkoły dla pielęgniarek. Jako utalentowana plastycznie i sama też czasem tworząca kobieta, Wiktoria patronowała również ludziom sztuki. W 1872 roku była jednym z organizatorów Wystawy Sztuki Przemysłowej.

Podczas swojego małżeństwa i wdowieństwa Wiktoria utrzymywała bliskie kontakty z pozostałymi członkami rodziny królewskiej, zwłaszcza ze swoim bratem, księciem Albertem, późniejszym królem Edwardem VII. Regularnie korespondowała z matką. Według "Royal Encyclopaedia" skatalogowano 3777 listów od królowej Wiktorii do córki oraz ponad 4000 od córki do matki. Wiele z tych listów wyraża obawę o przyszłość Niemiec pod rządami Wilhelma II.

Wiktoria zmarła na raka kręgosłupa w pałacu Friderichshof 5 sierpnia 1901 roku, kilka miesięcy po śmierci swojej matki. Została pochowana w mauzoleum królewskim w Friedenskirche w Poczdamie 13 sierpnia 1901 roku obok swojego ukochanego męża. W tym samym mauzoleum spoczywają również Zygmunt i Waldemar, synowie Wiktorii zmarli w dzieciństwie. Wiktoria zażyczyła, aby pochować ją w angielskiej trumnie i w obrządku anglikańskim. Wilhelm II spełnił życzenie matki jednak po jakimś czasie kazał zmienić trumnę na niemiecką i pochować ją według niemieckiej tradycji.

Fryderyk i Wiktoria mieli razem czterech synów i cztery córki:

Wilhelm II (urodzony 27 stycznia 1859 roku, zmarł 4 czerwiec 1941 roku), cesarz Niemiec, król Prus, po nim potomstwo,

Wiktoria Elżbieta Augusta Charlotta (urodzona 24 lipca 1860 roku, zmarła 1 października 1919 roku), poślubiła Bernarda III (urodzony 1 kwietnia 1851 roku, zmarł 16 stycznia 1928 roku), księcia Saxen-Meiningen,

Albert Wilhelm Henryk (urodzony 14 sierpnia 1862 roku, zmarł 20 kwietnia 1929 roku), wielki admirał, generał lejtnant wojsk lądowych, honorowym członkiem (Ehrenritter) pruskiego baliwatu zakonu joannitów, po nim potomstwo,

Franciszek Fryderyk Zygmunt (urodzony 15 września 1864 roku, zmarł 18 czerwca 1866 rou),

Fryderyka Amalia Wilhelmina Wiktoria (urodzona 12 kwietnia 1866 roku, zmarła 13 listopada 1929 roku), poślubiła księcia Adolfa zu Schaumburg-Lippe (urodzony 20 lipca 1859 roku, zmarł 9 lipca 1916 roku); żona: Aleksandra Żubkowa (urodzony 25 września 1901 roku, zmarł 28 stycznia 1936 roku),

Joachim Fryderyk Ernest Waldemar (urodzony 10 lutego 1868 roku, zmarł 27 marca 1879 roku),

Zofia Dorota Ulryka Alicja (urodzona 14 czerwca 1870 roku, zmarła 13 stycznia 1932 roku), poślubiła Konstantyna I (urodzony 21 lipca?/2 sierpnia 1868 roku, zmarł 11 stycznia 1923 roku), króla Grecji,

Małgorzata Beatrycze Teodora (urodzona 22 kwietnia 1872 roku, zmarła 22 stycznia 1954 roku), poślubiła księcia Fryderyka Karola Heskiego (urodzony 1 maja 1868 roku, zmarł 28 maja 1940 roku), niekoronowany król Finlandii.

Żródła:

Wiktoria Koburg "w Wikipedii"

"CESARZE NIEMIECCY XIX-XX w."- autor: Przemysław Jaworski - 2018

24-05-2023

29-12-2019