herb rodowy książąt Lotaryngii z dynastii Baudemont-Vaudémont
Châtenois
Ród feudalny rządzący księstwem Lotaryngii w latach 1047-1431. Swą nazwę zawdzięcza rodzinnej domenie położonej w Alzacji. W 1047 roku Adalbert, pierwszy przedstawiciel dynastii rządzącej dotychczas hrabstwem Metzu, otrzymał od cesarza Henryka III księstwo Lotaryngii, odebrane zbuntowanemu Gotfrydowi "Brodatemu". Brat Adalberta, Gerard I, był pierwszym dziedzicznym księciem, stając się faktycznym twórcą domeny (ufundował miasta Preny i Nancy). Aż do XIII wieku książęta Lotaryngii odgrywali raczej niewielką rolę. Musieli zmagać się z konfliktami wewnętrznymi, szczególnie z aspiracjami hrabiów Luksemburga i Baru, a także Vaudemont (młodszej linii dynastii, wywodzącej się od Gerarda, młodszego syna Gerarda I). Konflikty wewnątrz rodu pod koniec XII wieku doprowadziły nawet do rozbicia księstwa, zjednoczonego za panowania Ferry'ego II (panował w latach 1206-1213). Za rządów Mateusza II (panował w latach 1220-1251) nastąpiło zbliżenie z Szampanią i wprowadzenie na terenie księstwa francuskich instytucji (bailiwatów). Upadek cesarstwa w połowie XIII wieku doprowadził do uaktywnienia się Francji na terenie Lotaryngii. Za panowania Ferry'ego III, Lotaryngia utraciła kontrolę nad Barem tamtejsi hrabiowie uznali zwierzchnictwo Francji nad ziemiami położonymi na zachód od Mozeli. Od XIV wieku umocnił się profrancuski kierunek polityki książąt Lotaryngii. Karol II (panował w latach 1390-1431) wychowywał się na dworze francuskim, brał udział w wojnie stuletniej po stronie Francji (walczył pod Azincourt, otrzymał nawet tytuł konetabla). W 1420 roku wydał swą córkę Izabelę za Rene I "Dobrego", przedstawiciela andegaweńskiej linii Walezjuszy, który w 1430 roku został księciem Baru. Wraz ze śmiercią Karola II władzę w księstwie przejęła dynastia andegaweńska, choć jej prawa kwestionowała młodsza linia dynastii Châtenois, dynastia Vaudemont (druga dynastia Vaudemont, wywodząca się od Ferry'ego, brata Karola II Vaudemont).