
Michel I Ney (urodzony w Saarlouis, 10 stycznia 1769 roku, zmarł po egzekucji w Paryżu, 7 grudnia 1815 roku) herb
Syn Pierre Ney i Margarethe Grewelinger, córki Valentina Grewelinger.
Marszałek Francji od 18 maja 1804 roku do 7 grudnia 1815 roku. I książę d'Elchingen od 6 czerwca 1808 roku do 7 grudnia 1815 roku, I książę Moskwy od 25 marca 1813 roku do 7 grudnia 1815 roku, par Francji od 1814 roku do 7 grudnia 1815 roku, książę sieluński od 1807 roku do 1814 roku.
W Grignon 5 sierpnia 1802 roku poślubił Aglaé Louise Auguié (urodzona w Paryżu, 24 marca 1782 roku, zmarła w Paryżu, 2 lipca 1854 roku), córki Pierre César Auguié i Adélaide Henriette Genet, córki Edmé Jacques Genet.
Walczył w obronie rewolucji francuskiej oraz w wojnach napoleońskich. W czasach Księstwa Warszawskiego napoleoński marszałek Michel Ney otrzymał Księstwo Sieluńskie jako uposażenie.
Syn bednarza, już za młodu zaciągnął się do 4. pułku huzarów jako prosty szeregowiec. Na początku rewolucji Ney nadal był szeregowcem, jednak już w 1794 roku, z rangi kapitana, awansowany został przez generała Klébera na adiutanta i dowódcę szwadronu. Walczył pod Altenkirchen (Westerwald), Obernburgiem i Würzburgiem.
W roku 1796 mianowany został generałem brygady, przyłożył się do zwycięstwa pod Neuwied, potem 16 kwietnia 1797 roku walczył pod Diersdorfem, gdzie dostał się do niewoli austriackiej. Po wymianie jeńców mianowany dowódcą dywizji, walczył w 1799 roku w Armii Renu. Wygrał pod Frankfurtem, przeszedł Men, zajął Mannheim, przez co zmusiwszy arcyksięcia Karola do podzielenia swoich sił, przyczynił się pośrednio do zwycięstwa pod Zurychem.
Przychylił się do zamachu 18 Brumaire. Pod Hohenlinden walczył pod dowództwem generała Moreau. W 1802 roku posłany do Szwajcarii w poselstwie, po powrocie dowodził obozem pod Compiegne, potem pod Monteruil. W 1804 roku podniesiony przez samego cesarza Napoleona do rangi marszałka. W 1805 roku wygrał bitwę pod Elchingen (za co otrzymał tytuł książęcy), wymógł kapitulację Ulmu (jako jeden z kilku), zajął Tyrol. W wyprawie pruskiej walczył pod Jeną-Auerstedt, Magdeburgiem, Pruską Iławą, Frydlandem. Następnie przeniesiony do Hiszpanii, gdzie nie odniósł jednak wielkich zwycięstw.
W 1809 roku walczył w Hiszpanii, gdzie brał udział m.in. w walkach o Ciudad Rodrigo, jednak szybko stamtąd odwołany wrócił do Francji i przez jakiś czas nie miał zajęcia. W 1812 dowodził III Korpusem, a w końcowej fazie odwrotu walczył na czele ariergardy francuskiej. W 1813 roku przegrał pod Dennewitz, walczył pod Lipskiem i we Francji w roku następnym. W marszu na Rosję dowodził 3. korpusem, walczył pod Borodino (z franuskiego - bataille de la Moskova), za co otrzymał tytuł księcia Moskwy. W odwrocie rosyjskim dowodził ariergardą, dzielnie broniąc resztki armii przed armią rosyjską i Kozakami. To on był ostatnią osobą, która opuściła granice Rosji. Walczył zwycięsko pod Lützen, Budziszynem i Dreznem, przegrał jednak z Bülowem 6 września 1813 roku i musiał się cofnąć do Torgawy. Potem jednak walczył pod Lipskiem i znowu dowodził ariergardą aż do Renu. Kiedy jednak padł pomysł abdykacji, to Ney pierwszy odważył się przedstawić go cesarzowi. Zaraz po zrzeczeniu się tronu przez Napoleona, Ney opowiedział się za królem Ludwikiem XVIII, a kiedy Bonaparte powrócił, zapowiedział, że "przywiezie zbiega z Elby w żelaznej klatce". Kiedy jednak spotkał się z Cesarzem, od razu przeszedł na jego stronę.
Walczył pod Fleurus i Waterloo, gdzie przyczynił się tym razem do klęski Napoleona. Po ponownym powrocie Ludwika XVIII na tron, stanął przed sądem wojennym złożonym z: Monceya, Augereau, Massény, Jourdana i Mortiera, który jednak obwołał się niezdolnym do podjęcia obiektywnej decyzji, więc Ney trafił przed oblicze Izby Parów. Tam skazany został na śmierć przez rozstrzelanie. Gdy przed 9 rano dnia 7 grudnia 1815 roku oferowano mu opaskę na oczy, odrzucił ją i powiedział: "Nie zapominajcie, że przez 26 lat stawałem naprzeciw kul", po czym zdjął kapelusz i krzyknął: "Niech żyje Francja! Towarzysze, prosto w serce!" (tłumacz z francuskiego: Vive la France! Camerades, visez droit au cour!), po czym legł pod gradem pocisków, z których tylko jeden wycelowany był wysoko w mur ponad jego głowę.
Michał Ney, zwany "najdzielniejszym z dzielnych" ("Le Brave des Braves"), był impulsywny, nieopanowany, niestały w poglądach i niewierny. Ale nawet to nie zdoła przysłonić jego talentów dowódczych, szczerości, otwartości, prostoty charakteru i, przede wszystkim, odwagi. Dowiódł tego podczas odwrotu Wielkiej Armii spod Moskwy. "Rudzik" (jak nazywali go pieszczotliwie żołnierze ze względu na jego kolor włosów) potrafił w najbardziej dramatycznych momentach odwrotu zachować zimną krew co uspokajało jego podwładnych. Innym razem u Wileńskiej Bramy Kowna osobiście z karabinem w ręku z kilkunastoma ochotnikami odpierał szarżę kozaków atamana Płatowa. Podczas procesu Neya w pawilonie Marsan w Tuileries, na obiedzie zorganizowanym przez francuską gwardię królewską dla stacjonującej w Paryżu armii rosyjskiej, jeden z Rosjan tak skomentował wyrazy niechęci Francuzów wobec marszałka: "[...] nie zechciejcie się odzywać w ten sposób o najwspanialszym żołnierzu francuskim tamtej wojny (chodzi o kampanię w Rosji w 1812 roku), którego heroizmowi tysiące Francuzów zawdzięcza życie!".
Jego prawnukiem był francuski generał, uczestnik II wojny światowej i dowódca wojsk francuskich stacjonujących w Niemczech, Jacques Massu.
Z małżeństwa z Aglaé Louise Auguié, doczekał się:
Joseph Napoléon Ney (urodzony 8 maja 1803 roku, zmarł 26 lipca 1857 roku), II książę Moskwy, po nim potomstwo,
Michel Louis Félix Ney (urodzony 24 sierpnia 1804 roku,zmarł 14 lipca 1854 roku), II książę d'Elchingen, po nim potomstwo,
Eugene Michel Ney (urodzony 12 września 1806 roku, zmarł 25 października 1845 roku), hrabia, zmarł bezpotomnie,
Edgard Ney (urodzony 12 marca 1812 roku, zmarł 13 października 1882 roku), III książę Moskwy, adiutant cesarza Napoleona III, zmarł bezpotomnie.


Żródła:
Michel Ney w "WikipediA"
Michel Ney w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
7 grudnia 1815 roku, zginął rozstrzelany przez pluton egzekucyjny marszałek Michel Ney "Historykon.pl"
23-02-2024
30-01-2020