Leszek (Lestek) Piast (urodzony między 1290 rokiem a 1292 roku, zmarł w 1336 roku) herb

Syn Przemysława Piasta, księcia raciborskiego i Anny Piastówny Czerskiej, córki Konrada II Piasta, księcia czerskiego.

Książę raciborski od 1306 roku do 1336 roku, książę kozielski od 1334 roku do 1336 roku.

W 1332 roku poślubił Agnieszkę Piastówną Żagańską (urodzona pomiędzy 1312 a 1321 rokiem, zmarła 6 lub 7 lipca 1362 roku), córkę Henryka II (IV) "Wiernego", księcia żagańskiego i Matylda Ballenstedt Askańska, córki Hermana III "Długiego" Ballenstedt Askańskiego, margrabiego brandenburskiego na Salzwedel.

W chwili śmierci ojca w 1306 roku, w związku niepełnoletnością Leszka opiekę nad nim przejął stryj Mieszko I Cieszyński. W 1327 roku, wraz z innymi książętami śląskimi, złożył w Opawie hołd królowi czeskiemu, Janowi Luksemburskiemu. Leszek uzyskał wówczas zapewnienie czeskiego władcy, że po swej śmierci prawo do dziedziczenia księstwa raciborskiego przejdzie na jego dzieci oraz krewnych.

W czasie samodzielnych rządów pod jego opięką znalazł się zakon dominikański (potwierdził i rozszerzył nadania ojcowskie w Wodzisławiu, ukończył budowę raciborskiego klasztoru dominikanek), którego kapituła generalna zdecydowała się odprawiać modły w intencji powodzenia księcia raciborskiego we wszystkich swoich placówkach.

19 lutego 1227 roku razem z innymi książętami górnośląskimi Leszek złożył hołd lenny królowi czeskiemu Janowi Luksemburskiemu w Opawie.

W 1332 roku książę poślubił córkę Henryka II (IV) "Wiernego", Agnieszkę, po wcześniejszym uzyskaniu dyspensy papieskiej niezbędnej ze względu na bliskie pokrewieństwo. žywiąc wciąż nadzieję na narodziny potomstwa, prowadził politykę zmierzającą do powiększenia obszaru księstwa. Małżeństwo jednak pozostało bezdzietne.

21 lutego 1334 roku Leszek zdecydował się na powiększenie obszaru księstwa poprzez zakup od będącego w tarapatach finansowych księcia bytomskiego Władysława ziemi kozielskiej (za kwotę czterech tysięcy grzywien srebra).

Dwa lata później zmarł jednak bezpotomnie. Został pochowany w kościele dominikańskim w Raciborzu. Wbrew wcześniejszym ustaleniom, czeski władca przekazał księstwo raciborskie (wraz z kozielskim) Mikołajowi Il, księciu opawskiemu z bocznej linii Przemyślidów. Wywołało to ostre protesty stryjecznych braci zmarłego (m.in. Bolka niemodlińskiego, Bolka Il opolskiego, Alberta strzeleckiego) domagających się usunięcia Mikołaja. Spór zakończyła decyzja Luksemburczyka z 1337 roku o powrocie Koźla i Gliwic do książąt opolskich, jednak księstwo raciborskie pozostało w rękach czeskich.

Księstwo raciborskie po jego śmierci na skutek arbitralnej decyzji Luksemburczyka, pomimo zdecydowanego oporu pozostałych książąt piastowskich z Górnego Śląska, najbliższych po mieczu krewnych Leszka, dostało się w ręce księcia opawskiego, żonatego z córką Przemysława Raciborskiego Anną. Ziemia kozielska powróciła w ręce Władysława Bytomskiego, po zapłaceniu odszkodowania siostrze Leszka Eufemii - mniszki dominikańskiej w Raciborzu.

Leszek był protektorem zakonu dominikańskiego. Ukończył rozpoczętą przez ojca budowę klasztoru dominikanek w Raciborzu, do którego wstąpiła później jego siostra, Eufemia (Ofka). Hojność księcia została nagrodzona przez kapitułę generalną tego zakonu, która jeszcze w XIV w. nakazała odprawianie modłów za zmarłego księcia.


Żródła:

"SŁOWNIK WŁADCÓW POLSKI I PRETENDENTÓW DO TRONU POLSKIEGO" - Marcin Spórna, Piotr Wierzbicki.


Leszek raciborski w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

27-09-2019