Zwienisława Rurykowicz (zmarła między 1155 rokiem a 1160 rokiem) herb

Córka Wsiewołoda II Olegowicza Rurykowicza, wielkiego księcia kijowskiego i Marii Mścisławicza Rurykowiczównej, córki Mścisława I Fiodora Haralda "Wielkiego" Rurykowicza, księcia kijowskiego.

Poślubiła w 1142 roku Bolesława I "Wysokiego, Przystojnego" Piast (urodzony w 1127 roku, zmarł w Leśnicy, 7 lub 8 grudnia 1201 roku), księcia śląskiego, księcia Dolnego Śląska, księcia legnickiego i wrocławskiego, księcia Opola, księcia głogowskiego, księcia otmuchowskiego.

Znana także jako Zwinisława Wszewołodówna.

Pierwszą jego żoną Bolesława I "Wysokiego", najstarszego syna Władysława II "Wygnańca", ówczesnego polskiego księcia senioralnego była Zwinisława, córka księcia kijowskiego, Wsiewołoda Olegowicza. Wiadomość o tym małżeństwie podaje "Latopis hipacki" dwukrotnie, mianowicie pod rokiem 1141 i 1142. G. Labuda stara się pogodzić, obydwa przekazy latopisu w ten sposób, że na 1141 roku kładzie zawarcie układu małżeńskiego, a właściwie zaślubiny na 1142 roku. W każdym bądź razie rok 1142 wydaje się być znacznie lepiej uzasadnioną datą zawarcia małżeństwa, z uwagi na bardziej dokładne zredagowanie zapiski z 1142 roku.

Z małżeństwa Zwinisławy i Bolesława pochodziło dwoje dzieci:

Jarosław - książę opolski i biskup wrocławski,

Olga (zmarła 27 czerwca między 1175 a 1180 rokiem).

Data zgonu Zwinisławy nie jest znana. Zmarła z całą pewnością po roku 1155, najprawdopodobniej po 30 maja 1159 roku, gdyż dopiero od tego czasu Schulpforte stała się miejscem pochówku członków śląskiej linii Piastów. Zgodnie z jednym ze źródeł Zwinisława została pochowania właśnie w tamtejszym klasztorze cystersów. Brak wzmianek o zgonie księżnej w polskich źródłach świadczy, że zmarła ona przed powrotem męża do Polski, a więc przed rokiem 1163.

Data śmierci Zwinisławy nie jest znana. Brak o niej wzmianki w nekrologach śląskich przemawia za jej śmiercią jeszcze przed powrotem jej męża, Bolesława, do kraju. Zmarłaby więc przed 1163 roku. Jeżeli moje przypuszczenie, że Pforta stała się miejscem pochówka członków rodziny książęcej dopiero po śmierci Władysława, okazałoby się słuszne, wówczas należałoby przyjąć, że Zwinisława zmarła po 30 maja 1159 roku, tj. po dacie zgonu Władysława. Jedno ze źródeł podaje bowiem, że została ona pochowana w klasztorze cysterskim w Pforcie. Śmierć jej nastąpiła by zatem w latach 1159-1163. Należy jednak uwzględnić zarówno pewną bałamutność i stosunkowo późne pochodzenie źródła, zawierającego wiadomość o Pforcie jako miejscu spoczynku Zwinisławy, jak i niewątpliwą hipotetyczność mojego przypuszczenia w sprawie wcześniejszej śmierci Władysława, wyprzedzającej zgon Zwinisławy. Możliwy jest zatem wcześniejszy termin a quo śmierci Zwinisławy. Nie cofałbym go jednak przed 1155 roku, ponieważ jej córka, Olga, pochowana w Lubiążu, najwcześniej około 1175 roku nie mogła mieć w chwili śmierci więcej jak 20 lat. Przyjmuję ostatecznie, że Zwinisława zmarła najprawdopodobniej w latach 1155-1163.


Żródła:

"GŁOGOWSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY do 1945 r." - JERZY i ANDRZEJ SADOWSCY, TOM XVIII


Zwinisława Wsiewołodowna w "WikipediA"