Święty Anaklet (Ankletus, Anenkletus, Kletus) I (urodzony w Atenach, około 25 roku, zmarł w Rzymie, 26 kwietnia 88 roku)
Syn Antiocha, Greka lub Rzymianina.
Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 76 roku do 26 kwietnia 88 roku.
Następca papieża św. Linusa, został wybrany papieżem w 76 roku. Był trzecim papieżem (według listy kard. Mercati z 1942 roku).
Grek? Rzymianin? Niewiele dziś wiemy o jednym z pierwszych następców świętego Piotra. Nie wiemy nawet, jakie naprawdę nosił imię. Klet, Kletus, Anaklet, Anenklet.
Imię Anaklet oznacza osobę o nienagannym charakterze. Często było nadawane niewolnikom. Anaklet urodził się w Atenach jako syn Antiocha, nawrócony przez św. Piotra, który również udzielił mu święceń kapłańskich.
Nie jest pewna data jego wyboru, w innych źródłach ustalona na 76, 79, 80 rok n.e., a data śmierci przesuwana jest również na 91 rok. Euzebiusz z Cezarei podaje, że zmarł w dwunastym roku panowania cesarza Domicjana.
Co więcej, nie jest do końca pewne, czy drugie imię, jakie jest mu przypisywane - Klet - jest faktycznie jego drugim imieniem, czy raczej reprezentuje inną osobę Kościoła katolickiego, wczesnych lat. Większość spośród wielkich Ojców Kościoła opowiada się za tym, że oba imiona należą do tego samego papieża. Lecz istnieją źródła przemawiające za drugim rozwiązaniem. Współcześnie dominuje pogląd, że była to jedna osoba.
Okres jego pontyfikatu przypadł na drugą połowę I wieku. Był to czas wzmożonych prześladowań chrześcijan. Cesarzem rzymskim był wówczas Domicjan - syn Wespazjana - wywodzący się dynastii Falawiuszy.
Imperium nękane było w owej epoce nieustannymi najazdami z niemal z każdej strony. To właśnie wówczas rozpoczęto budowę umocnień granicznych w Germanii, które do historii przeszły pod nazwą Limes Germanicus, a które miały chronić rzymskie posiadłości przed barbarzyńskimi plemionami.
Dakowie, Jazygowie, Markomani, Kwadowie - długo można by wymieniać nazwy szczepów, które spędzały sen z powiek cesarskim oficerom i włodarzom w poszczególnych prowincjach. Nie dziwi więc fakt, że wobec zagrożenia z zewnątrz, równie podejrzliwie spoglądano na członków nowych sekt i ruchów religijnych, za jakich uznawano wówczas pierwszych chrześcijan. W mniemaniu rzymskich dostojników także oni stanowić mogli zagrożenie, tyle że wewnątrz imperium - stąd też ich prześladowania.
Zginął 26 kwietnia 88 roku, umęczony za cesarza Domicjana. Został pochowany obok papieża św. Linusa.
Imię św. Anakleta jest wymieniane w Kanonie Rzymskim.
Ich ofiarą najpewniej padł również papież Anaklet I, który - jak podają niektóre źródła - zginął jako męczennik. Zanim jednak doszło do jego tragicznej śmierci, dokonać miał dwóch czynów, dzięki którym zapisał się w annałach chrześcijaństwa. Pierwszym było ustanowienie 25 prezbiterów w Rzymie, drugim zaś zbudowanie nagrobka w miejscu, w którym pochowano świętego Piotra.
Czy Anaklet mógł przeczuwać, że wokół grobowca wystawionego pierwszemu z papieży z czasem gromadzić będą się niezliczone tłumy wiernych, zaś powstała tam w XVI stuleciu bazylika stanie się jedną z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych budowli na świecie?
Tego zapewne nigdy się nie dowiemy - warto jednak pamiętać o tym tajemniczym Ojcu Święty, o którym tak niewiele mamy dokumentów historyczny, a który jednak znacząco przyczynił się do tego, iż wiara pierwszych chrześcijan przetrwała w niełatwych czasach I wieku naszej ery i trwa do dziś...
Podobnie jak papież Linus uznawany jest za męczennika, jednak jego męczeńska śmierć nie znajduje wyraźnego potwierdzenia w źródłach. Relikwie Anakleta są przechowywane w kościele pod wezwaniem Św. Linusa, w Watykanie.
Wraz z Linusem i Klemensem jest wymieniany w czasie Mszy Św. w I Modlitwie Eucharystycznej, czyli tzw. Kanonie rzysmkim ("(...), Linusa, Kleta, Klemensa (...)").
26 kwietnia było wspólnym wspomnieniem św. Anakleta i św. Marcelina, osobne wspomnienie św. Anakleta przypadało 13 lipca, ale w 1960 roku przy reformie kalendarza papież Jan XXIII usunął wspomnienie z 13 lipca. W 1969 roku, po kolejnej reformie, usunięto z Kalendarza również wspomnienie 26 kwietnia.
Żródła:
"Leksykon papieży" - Rudolf Fischer-Wollpert, przekład: Bernard Białecki
"Poczet papieży" - Michał Gryczyński
"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski
Święty Anaklet I "Święci na dziś"
Anacletus I w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
Św. Anaklet I "ŚWIĘCI PAŃSCY"
USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk