Hadrian VI

Adriaan Boyers Florenszoon Dedal (urodzony w Utrechcie, Flandria, 2 marca 1459 roku, zmarł w Rzymie, 14 września 1523 roku) herb

Syn Florencjusza Boeyens z Utrechtu i Gertrudy Boeyens Dedel.

W epoce religijnego rozłamu cały Kościół czekał z utęsknie­niem na papieża, który potrafiłby poważnie i skutecznie podjąć reformę Kościoła. Tym papieżem był Hadrian VI.

Był ostatnim papieżem - do czasów Jana Pawła II - pochodzącym spoza Italii. Jako człowiek dobrej woli wziął na siebie winy Kościoła, które wyznał publicznie. W tym czasie Luter ogłosił obraźliwy pamflet na papieża, nazywając go osłem, obłudnym tyranem i antychrystem.

Przyszedł na świat w Utrechcie (Holandia) w ubogiej rodzinie, jako syn cieśli okręto­wego. Wykształcenie zdobył u Braci Wspólnego Życia w Zwolle i Deventer. Dzieki swym zdolnościom ukończył studia i spełnił funkcję nauczyciela na uniwersytecie w Lowanium, gdziedostąpił godności wicekanclerza uczelni. Studiował na uni­wersytecie w Lowanium, gdzie następnie wykładał teologie i piastował godność rektora oraz kanclerza uczelni. Był wychowawcą Karola V, wnuka cesarza Maksymilian I Habsburga, cesarskim regentem w Niderlandach i doradcą Małgorzaty Austriackiej. Po Śmierci Ferdynanda V Aragońskiego został jednym z dwu regentów królestwa, a potem wicekrólem. Mianowany biskupem Tortosu, na prośbę Karola V został kardynałem Utrechtu oraz inkwizytorem Aragonii i Nawarry, a później Kastylii i Leonu.

Wybrano go na papieża jako duchownego cieszącego się nienaganną opinią i zaufaniem Karola V. O wyborze dowiedział się w Hiszpanii, skąd drogą morską przybył do Rzymu. Zachował imię, które otrzymał na chrzcie. Choć był człowiekiem pobożnym i uczonym, rzymianie przyjęli go z niechęcią. Świadomy, że postępowanie poprzedników budziło zgorszenie i doprowadziło do rozdarcia Kościoła, zamierzał przeprowadzić głębokie reformy. Zaczął od oszczędności w administracji, zwalniania urzędników, likwidacji wielu urzędów, wstrzymania prac budowlanych oraz znacznego ograniczenia wydatków.

Biskup Tortosy od 1516 roku, regent Hiszpanii od 17 marca 1520 roku do 9 stycznia 1522 roku. W 1517 roku został kardynałem. 9 stycznia 1522 roku został wybrany na papieża i nosił tytuły (Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata). Podczas konklawe nie było go w Rzymie, dopiero 8 marca 1522 roku przyjął wybór. Został wybrany przez kolegium kardynalskie, którzy liczyli na poparcie domu Habsburgów. Kiedy pod koniec sierpnia 1522 roku przybył jako cudzoziemiec do Rzymu, Rzymianie nie byli zachwyceni. 31 sierpnia 1522 roku został uroczyście koronowany.

Polecił również zamknąć watykański Belweder, w którym odbywały się zabawy i festyny. Jego dążenie do naprawy obyczajów w zsekularyzowanej kurii, zaprzestanie rozdawnictwa beneficjów i cofnięcie mecenatu licznym artystom przysporzyło mu wielu wrogów. Na zjeździe stanów niemieckich w Norymberdze w latach 1522-1523, jego legat Francesco Chieregati uznał winę Kościoła rzymskiego za rozłam religijny. Domagał się jednak realizacji postanowień edyktu wormackiego wobec Marcina Lutra i wsparcia dla Węgier, które stanęły w obliczu najazdu tureckiego. Luter wszakże odpowiedział pamfletem na Hadriana. Już na pierwszym konsystorzu za główne zagadnienie uznał obok zjednoczenia w wierze obronę przeciwko zagrożeniu sułatana tureckiego Sulejmana I "Wspaniałego", któremu służyć miało przymierze władców chrześcijańskich: szczególnie zagrożony był Belgrad. Jego starania nie przyniosły jednak żadnych wyników. Postulowana przez papieża reforma Kościoła i Kurii przebijała się z wielkim trudem: papież nie potrafił znaleźć właściwego klucza do włoskiego sposobu życia, jego plany reformy nie spotkały się z żadnym odzewem. Poza tym nie miał w Kurii odpowiednich współpracowników. Rozczarowania, jakie przyniósł jego pontyfikat były ogromne. To zapewne przyczyniło się do jego przedwczesnej śmierci, 14 września 1523 roku, co zniweczyło wszelkie nadzieje, jakie zwolennicy reformy pokładali w tym papieżu. Program reformy po jego śmierci został zepchnięty na margines. Rozłam religijny w Niemczech był faktem.


Żródła:

"Poczet papieży" - Michał Gryczyński

"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.


USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)

Bogdan Pietrzyk

04-01-2023