Święty Jan I (urodzony w Toskanii, w 485 roku, zmarł w Rawennie 18 maja 526 roku)
Syn Konstantyna z Tuscji.
Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 13 sierpnia 523 roku do 18 maja 526 roku.
Jego bliskim przyjacielem był Boecjusz, słynny filozof, który przebywał na dworze króla Teodoryka "Wielkiego". Ten wybitny myśliciel i mąż stanu zadedykował mu trzy traktaty teologiczne. Kiedy jednak podjął starania o zbliżenie papieża z Bizancjum, został oskarżony przez króla, który podejrzewał spisek katolików z Konstantynopolem, o zdradę interesów państwa Ostrogotów. Aresztowany i osadzony w więzieniu, napisał dzieło O pocieszeniu, jakie daje filozofia. Po roku król kazał go zgładzić.
W chwili wyboru na papieża był już starym, schorowanym diakonem rzymskim. Wcześniej należał przez pewien czas do grona zwolenników antypapieża Wawrzyńca, ale 16 września 506 roku przeszedł na stronę prawowitego papieża Symmacha. Wybrano go 13 sierpnia 520 roku po śmierci Hormizdasa na kolejnego biskupa Rzymu w nadziei, że zdoła doprowadzić do całkowitego pojednania z Bizancjum.
Pontyfikat Jana I przypadł na ostatni okres 30-letniego panowania nad Italią Teodoryka "Wielkiego". Ten wybitny wódz ostrogocki stylizował się na spadkobiercę augustów oraz cezarów i wzorował na strukturach dawnego cesarstwa rzymskiego, podejmując liczne inicjatywy służące idei zbliżenia pomiędzy barbarzyńcami a Rzymianami. Po roku od zakończenia schizmy akacjańskiej, na krótko przed wyborem Jana I, cesarz Justyn I, wspierany przez swego siostrzeńca Justyniana, przystąpił do rozprawy z arianami w 520 roku. Pozbawiano ich urzędów publicznych, zmuszano do odstępstwa od arianizmu i konfiskowano świątynie. Prześladowanie dotknęło wielu Gotów żyjących na terenie cesarstwa wschodniego, więc Teodoryk, jako Got i arianin, był oburzony represjami. Wezwał papieża do Rawenny i zlecił mu upokarzającą misję; oczekiwał, że papież zajmie się obroną herezji. Jan I miał poprowadzić grupę biskupów oraz senatorów do Konstantynopola, aby interweniować u cesarza w sprawie zaprzestania prześladowań. Papież zgodził się pomimo oporów, ponieważ żywił obawy o los wiernych na Zachodzie. Nie miał jednak zamiaru zabiegać u cesarza o zgodę na to, aby nawróceni na katolicyzm mogli powrócić do arianizmu. Król zlecił, więc owo zadanie prawdopodobnie jednemu z delegatów.
Była to pierwsza w dziejach podróż papieża do stolicy Bizancjum w październiku 525 roku, gdzie został przyjęty z wielkimi honorami. Na spotkanie wyszli mu mieszkańcy, wprowadzono go do miasta z płonącymi świecami, a cesarz złożył pokłon przed następcą św. Piotra. Potem papież celebrował liturgię z okazji świąt Bożego Narodzenia, natomiast kilka miesięcy później 19 kwietnia 526 roku, w czasie ceremonii wielkanocnych, posadzono go na wyższym tronie niż patriarchę Konstantynopola i to Jan I nałożył cesarzowi tradycyjną koronę. Cały ten splendor nie wpłynął jednak na przebieg mediacji, bo Justyn I - choć warunkowo zgodził się zwrócić arianom kościoły - stanowczo odmówił stworzenia nawróconym możliwości powrotu do wyznawania heretyckiej wiary.
Zanim delegacja z papieżem zdążyła powrócić do Rawenny, Teodoryk "Wielki" uwięził i skazał na śmierć dwóch wpływowych chrześcijan, filozofa i męża stanu Boecjusza, a także swojego teścia Symmacha. Oskarżył ich, jako przedstawicieli arystokracji, o spiskowanie z Konstantynopolem przeciw niemu i państwu. Kiedy powrócił Jan I wraz z legatami, rozsierdzony Teodoryk uznał ich misję za całkowicie nieudaną i zarzucił im zdradę. Nie ukrywał irytacji okazałym przyjęciem Jana I w stolicy Bizancjum; zabronił mu opuszczania Rawenny, manifestując, że popadł w niełaskę. Załamany i ciężko chory papież wkrótce zmarł. Według innej wersji wydarzeń papież został aresztowany na rozkaz Teodoryka i skonał w więzieniu śmiercią głodową. Faktem jest, że lud uznał go za męczennika, a po przewiezieniu ciała z Rawenny do Rzymu rozdzielono podczas pogrzebu jego szaty.
Został pochowany w Bazylice św. Piotra, a jego wspomnienie liturgiczne obchodzimy 18 maja.
Żródła:
"Poczet papieży" - Michał Gryczyński
"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.
Ioannes I w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk