Juliusz III
Giovanni Maria Ciocchi del Monte (urodzony w Rzymie, 10 września 1487 roku, zmarł na padagrę w Rzymie, 23 marca 1555 roku) herb Syn Vincenzo Ciocchi del Monte, patrycjusza rzymskiego i Cristofory Saracini, córki Baldovino Saracini, patrycjusza Sieny. Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 7 lutego 1550 roku do 23 marca 1555 roku. Po śmierci Pawła III 29 listopada 1549 roku zebrali się kardynałowie na konklawe, ale dopiero 7 lutego 1550 roku zdołali uzgodnić wspólną kandydaturę: kardynała Giovanniego Maria dei Monte, który przybrał imię Juliusza III. Został wybrany na konklawe, w którym nowością była obecność lekarzy. Jego elekcja spotkała się z dezaprobatą cesarza Karola V, ponieważ należał do zdeklarowanych przeciwników polityki cesarza. Pochodził z rzymskiej rodziny prawniczej. Urodzony w 1487 w Rzymie, przybył (jako kamerling) na dwór papieża Juliusza II. Studiował prawo w Perugii, Sienie i Rzymie, a teologię zgłębiał pod okiem dominikanina Anlbrosiusa Catharinusa. Został marszałkiem dworu papieża Juliusza II, który nominował go w 1511 roku na arcybiskupa Siponto. Papież Leon X mianował go biskupem Pawii, a papież Klemens VII dwukrotnie powierzał mu funkcję gubernatora Rzymu. Kolejny papież Paweł III mianował wicelegatem Bolonii, Romanii, Parmy i Piacenzy, potem w 1536 roku nadał godność kardynała-prezbitera i wreszcie kardynała-biskupa. Jako legat papieski otworzył w 1545 Sobór Trydencki. Współprzewodniczył obradom Soboru Trydenckiego i należał do przeciwników polityki cesarza Karola V. Po wyborze na papieża zbliżył się do cesarza, który wkrótce musiał zająć pozycję neutralną, bo Franciszek I, król Francji, planował sojusz z protestanckimi Niemcami. 14 listopada 1550 roku Juliusz III polecił bullą "Cum ad tollenda" wznowić - przeniesione do Bolonii - obrady Soboru Trydenckiego, który nastąpiło 1 maja 1551 roku. Nie zapytał jednak o zdanie króla Francji Henryka II, który poczuł się urażony i nie zezwolił biskupom francuskim na udział w soborze, jawnie wspierając protestantów niemieckich. W obradach - odbyło się tylko kilka sesji - wzięło udział zaledwie 40 biskupów oraz grupa teologów protestanckich. Do porozumienia jednak nie doszło, bo żądali oni uznania przez sobór wittenberskiego wyznania wiary, wznowienia obrad nad przyjętymi już dekretami i akceptacji koncyliaryzmu, czyli zasady wyższości soboru nad papieżem. Przyjęto dekrety w sprawie reformy, sprecyzowano doktrynę katolicką o Eucharystii, pokucie i sakramencie chorych. Groźba schizmy z Francją i zbliżanie się wojsk protestanckich skłoniły 28 kwietnia 1552 roku Juliusza III do ponownego zawieszenia obrad soboru. Powołał komisję kardynalską, która miała przygotować program reform. Wprowadził ustawy dotyczące: beneficjów, relacji między kapłanami zakonnymi a świeckimi, dyscypliny zakonnej i ubioru kleryków, a także przeprowadził zmiany w administracji kurii rzymskiej. Ustanowił w Rzymie Collegium Germanicum dla kształcenia księży niemieckich w celu przywrócenia katolicyzmu w ich kraju - kierownictwo powierzył jezuitom. Kiedy w Anglii na tronie zasiadła Maria I Tudor, 6 lipca 1553 roku doszło do krótkotrwałego powrotu tamtejszego Kościoła do jedności z Rzymem, ponieważ parlament proklamował zwierzchnictwo papieża. Legat papieski Reginald Pole uwolnił wtedy Anglię od schizmy. Juliusz III zreformował Uniwersytet Rzymski, mianował Marcella Cerviniego, późniejszego Marcelego II, bibliotekarzem watykańskim, a Michała Anioła - głównym architektem przy budowie nowej Bazyliki św. Piotra. Kapelmistrzem dworu papieskiego i chóru Capella Giulia został Giovanni Pierluigi da Palestrina. Ufundował kościół św. Andrzeja i luksusową Villa di Papa Giulia w Porta del Popolo, gdzie rezydował w ostatnich latach swego życia. Został pochowany w Porta del Popolo. Papież ten - podobnie jak jego poprzednik - był raczej człowiekiem o usposobieniu świeckim i skłonnym do nepotyzmu, choć jednocześnie był protektorem reformy katolickiej. Juliusz III zapoczątkował też reformę Kurii, ale jej nie przeprowadził. Zmarł 25 marca 1555 roku. Zajmował się sprawą księdza Stanisława Orzechowskiego, który wbrew prawu kościelnemu zawarł związek małżeński. O udzielenie Orzechowskiemu dyspensy na zawarcie małżeństwa wstawił się u papieża sam Zygmunt II August. Juliusz III takiego zezwolenia nie udzielił, ale zabronił na przyszłość obkładania Orzechowskiego karami kościelnymi. 13 stycznia 1555 roku mianował pierwszego nuncjusza apostolskiego w Polsce - Alojzego Lippomano. Juliusz III rzekomo miał romans z Innocenzo Ciocchi del Monte. Ambasador wenecki w tym czasie poinformował, że Innocenzo wspólnie dzieliła łoże z papieżem.USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk