Mikołaj IV
Girolamo Masci (urodzony w Lisciano, w 1227 roku, zmarł w Rzymie, 4 kwietnia 1292 roku) herb Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 22 lutego 1288 roku do 4 kwietnia 1292 roku. Walka o obsadzenie tronu papieskiego po śmierci Honoriusza IV w 1287 roku, trwała niemal 11 miesięcy, bo aż tak długo nie można było uzgodnić żadnej kandydatury. Pierwszego franciszkanina wybrano na Tron Piotrowy podczas konklawe, które przebiegało w dwóch etapach. Po kilku miesiącach obrad na skutek upałów zmarło sześciu kardynałów, a pozostali się rozchorowali, więc konklawe zawieszono. Kardynałowie zebrali się powtórnie 15 lutego 1288 roku i dokonali wyboru i wprawdzie elekt dwukrotnie odmawiał przyjęcia godności, ale kardynałowie unieważnili jego decyzje i wybrali go po raz trzeci 22 lutego 1288 roku. Pochodził z Lisciano. Po ukończeniu studiów w Asyżu i Perugii w 1272 roku został prowincjałem franciszkanów w Dalmacji, później zaś legatem papieża w Bizancjum. Po śmierci Bonawentury w 1274 roku został generałem zakonu. Grzegorz X wysłał go z misją do Konstantynopola. Mikołaj III mianował go w 1278 roku kardynałem-prezbiterem kościoła św. Pudencjany, a w 1281 roku Marcin IV mianował kardynałem-biskupem Palestriny. Jako papież - poprzez rozdawanie godności wyraźnie faworyzował ród Colonnów, który toczył walkę o wpływy z rodem Orsinich. Pertraktacje w sprawie korony cesarskiej dla Rudolfa I Habsburga przerwała śmierć monarchy. Mikołaj IV koronował 29 maja 1289 roku Karola II, syna Karola I Andegaweńskiego, na króla Neapolu i Sycylii, odbierając od niego przysięgę wierności i zapewnienie, że nie obejmie żadnego urzędu w Rzymie i Państwie Kościelnym bez jego zgody. Z natury był człowiekiem skromnym i ustępliwym. Ciągłe spory między rzymskimi rodami arystokratycznymi, niepokojące miasto, zmusiły go do opuszczenia Rzymu. Podczas jego pontyfikatu chrześcijanie utracili swoje ostatnie placówki w Palestynie i Syrii: w 1289 roku sułtan zdobył Trypolis, a 28 maja 1291 roku padło miasto Akkon; również apele papieża, aby zorganizować wyprawę krzyżową, nie odniosły skutku. Utrata Ziemi Świętej dla chrześcijan stała się, więc faktem. Mikołaja nazwano "wielkim papieżem misjonarzy": na jego polecenie zwłaszcza franciszkanie oddawali się pracy misyjnej w Albanii, Serbii, Bośni i Armenii. Franciszkanin Giovanniemu di Monte Corvino (Jan z Montecorrino) dotarł w 1289 roku z listami papieża aż do cesarza Chin Kubilaja (wielki chan mongolski), gdzie prowadził pracę misyjną z takim powodzeniem, iż papież mianował go arcybiskupem chińskiej stolicy, Pekinu. Mikołaj IV wydał bullę "Coelestis altitudo potentiae", w której zatwierdził praktykę przekazywania połowy dochodów Stolicy Apostolskiej na kolegium kardynalskie, jako wynagrodzenie za pracę. Mikołaj IV troszczył się również o zabytki sztuki. Przebudował i upiększył bazyliki S. Maria Maggiore i św. Jana na Lateranie. Z jego inicjatywy założono uniwersytety w Lizbonie i w Montpellier (Francja). Zmarł w Rzymie, a pochowano go w Bazylice S. Maria Maggiore, gdzie z jego inicjatywy powstała nowa, ozdobiona mozaiką absyda.USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk