Pelagiusz II (urodzony w Rzymie, w 530 roku, zmarł w Rzymie, 7 lutego 590 roku)
Syn Unigilda (Winigilda), Gota.
Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 26 listopada 579 roku do 7 lutego 590 roku.
Papież Pelagiusz II w zasadzie pobłażliwie traktował złe prowadzenie się kleru, pod takim wszakże warunkiem, że kapłani nie będą przekazywać własności kościelnej ani żonom ani też dzieciom. W tym celu sporządzono dokładne spisy kościelnych majątków. Działo się tak nie bez powodu. Kościół za czasów Pelagiusza stał się bowiem do tego stopnia skorumpowany, że gdy Włochy nawiedziła powódź, zaczęły się szerzyć pogłoski o nadchodzącym powtórnym potopie.
Jako zromanizowany Got, czyli syn Gota urodzony w Rzymie, był po Bonifacym II, kolejnym papieżem o korzeniach germańskich. Wybrano go na papieża w sierpniu 579 roku po śmierci Benedykta I, w czasie oblężenia Wiecznego Miasta przez Longobardów. A ponieważ zagrożenie longobardzkie przybierało na sile, został konsekrowany zaraz po wyborze, bez zatwierdzenia cesarskiego, które obowiązywało od czasu podboju Italii przez Bizancjum. Wysłał, więc natychmiast do Konstantynopola diakona Grzegorza, który później miał zostać jego następcą, aby wyjaśnił cesarzowi przyczynę tak pospiesznej konsekracji i wyjednał u niego pomoc militarną dla Rzymu.
Cesarz Tyberiusz I Konstantyn był jednak zaangażowany w walkę z Persami o Armenię i dlatego dał odpowiedź odmowną. Radził jednak podjąć próbę przekupienia wodza Longobardów oraz zwrócić się o pomoc do władcy Franków. Pelagiusz II wiedział już, że nie może liczyć ani na cesarza bizantyjskiego, ani na Smaragdusa, jego egzarchę z Rawenny. W październiku 580 roku papież podjął wtedy starania za pośrednictwem Aunariusza, biskupa Auxerre o wyjednanie pomocy i stałej opieki nad Italią oraz Rzymem od króla Franków. Niestety, były to zabiegi bezowocne. Po kilku latach napisał do Grzegorza, aby ponowił prośbę o cesarskie wsparcie, ale wkrótce w 585 roku, egzarcha Smaragdus podpisał z Longobardami zawieszenie broni. Pelagiusz II dopiero 26 listopada 579 roku został zatwierdzony przez cesarza na papieża.
W tym okresie toczył się spór o tytuł "patriarchy ekumenicznego", którym od VI wieku posługiwali się patriarchowie Konstantynopola. Papież uważał, że narusza on supremację papieską i w 587 roku odmawiał prawa do posługiwania się nim patriarsze konstantynopolitańskiemu Janowi IV "Postnikowi". Wezwał Grzegorza, który był już apokryzjariuszem (nuncjuszem papieskim) w Konstantynopolu, do zerwania jedności z patriarchą, dopóki nie zrezygnuje z tego tytułu. Wyraził również swój sprzeciw wobec rozpatrywania przez Konstantynopol sprawy patriarchy Antiochii. Natomiast starania papieskie o zakończenie schizmy z Akwileą, Istrią i Wenecją, które po potępieniu Trzech Rozdziałów nie miały jedności z Rzymem, nie przyniosły spodziewanych rezultatów.
W czasach, gdy Longobardowie usiłowali podbić Italię, w Hiszpanii trwały rządy fanatycznych Wizygotów, którzy byli arianami. Podczas pontyfikatu Pelagiusza II, po kilkudziesięciu latach zamieszek i prześladowań religijnych, na tronie w Toledo zasiadł Rekkared, syn Leowigilda. W maju 589 roku zorganizował on publiczną dysputę religijną - trzeci synod toledański - która zakończyła się przyjęciem wiary rzymskiej przez króla i jego małżonkę oraz wielu biskupów ariańskich. Takie były początki katolickiej Hiszpanii.
Pelagiusz II powiększył prezbiterium Bazyliki św. Piotra, dzięki czemu dokładnie nad grobem pierwszego papieża został usytuowany główny ołtarz. Zrekonstruował i rozbudował Bazylikę San Lorenzo fuori le Mura, w której na łuku triumfalnym widnieje jego mozaikowy portret. W latach panowania Pelagiusza II powstał prawdopodobnie klasztor św. Pankracego.
Zmarł w Rzymie, jako ofiara zarazy wywołanej wylewem Tybru, bo akwedukty były zniszczone przez najeźdźców. Wylew Tybru w listopadzie 589 roku zniszczyła znaczną część rzymskich katakumb. Pochowano go w portyku Bazyliki św. Piotra.
Żródła:
"Poczet papieży" - Michał Gryczyński
"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.
"Życie seksualne papieży" - Nigel Cawthorne
Pelagius II w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk