Święty Sylweriusz (urodzony w Kampanii, w 500 roku, zmarł na wyspie Ponza, 2 grudnia 537 roku)

Syn Hormizdasa z Frosinone, papieża rzymskiego, który jeszcze przed przyjęciem święceń był żonaty.

Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 8 czerwca 536 roku do abdykacji 11 listopada 537 roku.

Dramatyczne losy papieża Sylweriusza i tło histo­ryczne jego pontyfikatu mogłyby posłużyć jako goto­wy materiał na pasjonujący scenariusz filmowy. W okresie jego rządów monarchia ostrogocka toczy­ła wojnę z Bizancjum. Teodahad, król Ostrogotów, został obalony i zamordowany, zaś na kolejnego władcę wybrano Witigisa. Armia bizantyjska, która najechała Italię, uderzyła jednocześnie od strony Dalmacji i na Sycylię, a po zdobyciu Półwyspu Ape­nińskiego z Neapolem ruszyła na Rzym. Ostrogoci nie zamierzali jednak ustąpić i rozpoczęli oblężenie Wiecznego Miasta.

Jako subdiakon rzymski został wybrany po śmierci Agapita I na jego następcę, dzięki poparciu ostrogockiego króla Italii Teodahada. Monarcha ten, w obliczu wojny z Bizancjum, chciał mieć w papieżu sojusznika. Chociaż duchowni rzym­scy zostali do tego wyboru przymuszeni przez króla, po konsekracji nie wyrażali sprzeciwu.

Kilka miesięcy później Sylweriusz, z nadzie­ją, że uniknie rozlewu krwi, 9 kwietnia 536 roku podjął się rokowania w sprawie poddania Rzymu wojskom dowodzo­nym przez Belizariusza. Uwikłany w intrygi, zo­stał niebawem oskarżony przez niego o sprzyja­nie wrogom cesarstwa i zdradę stanu. Cesarzowa

Teodora, która była monofizytką, oczekiwała bo­wiem, że Sylweriusz przywróci godność patriar­chy Konstantynopola Antymosowi I, który wy­znawał monofizytyzm. Po złożeniu z urzędu przez Agapita I, znalazł on schronienie w kom­natach pałacowych Teodory. Kiedy papież sta­nowczo odmówił, cesarzowa zwróciła się do dia­kona Wigiliusza, który był apokryzjariuszem, czyli nuncjuszem Stolicy Apostolskiej, i zawarła z nim tajny układ. Złożyła mu obietnicę wynie­sienia na tron papieski, jeśli tylko przyrzeknie, że unieważni uchwały Soboru Chalcedońskiego i przywróci Antymosa I na patriarchat konstantynopolitański.

Wigiliusz, którego już Bonifacy II chciał wy­znaczyć na swego następcę, wyraził zgodę i z li­stem cesarzowej udał się do generała wojsk bi­zantyjskich. Belizariusz próbował przekonać papieża do przyjęcia żądań Teodory, ale Sylwe­riusz był nieprzejednany. Został, więc podstępnie zwabiony (11 marca 537 roku), jedynie w towarzystwie Wigiliusza, do kwatery Belizariusza, gdzie oskarżono go o zdra­dę stanu. Sprawczynią całej intrygi była zaprzy­jaźniona z cesarzową małżonka Belizariusza o imieniu Antonina, która spreparowała rzekomy list papieża do Witigisa, ostro gockiego wodza wybranego w miejsce Teodahada. Na podstawie tego sfałszowanego listu zarzucono papieżowi udział w spisku z Gotami, którzy oblegali Wiecz­ne Miasto, czyniąc ogromne spustoszenia. Wigi­liusz zdarł Sylweriuszowi paliusz i zmusił go do przywdziania habitu mnicha, a duchowieństwo poinformowano, że papież został złożony z urzę­du i należy przeprowadzić nowe wybory.

Wigiliusza ogłoszono kolejnym papieżem, a Sylweriusza wsadzono na okręt, którym popły­nął na wygnanie do Patary w syryjskiej Lycii. Bi­skup Patary, oburzony takim potraktowaniem Sylweriusza, wyruszył do Konstantynopola, aby powiadomić o wszystkim cesarza. Justynian I podjął wtedy decyzję o powrocie papieża do Rzy­mu, gdzie miał stanąć przed uczciwym sądem: je­śli oskarżenia okażą się zasadne, obejmie inną stolicę biskupią, a jeśli zostanie uniewinniony ­powróci na tron papieski. Jednak ani Belizariusz, ani Wigiliusz - urzędujący już jako papież - nie chcieli powrotu Sylweriusza, więc wywieźli go na wyspę Palmarię (obecnie Ponza) w Zatoce Ga­etańskiej. Po niedługim czasie Sylweriusz załamał się i aby uniknąć schizmy - abdykował 11 listopada 537 roku. Wkrótce zmarł śmiercią głodową. Pochowano go na wyspie, a od XI wieku odbiera cześć jako mę­czennik za wiarę. Kościół wspomina św. Sylweriusza przypada na 20 czerwca.


Żródła:

"Poczet papieży" - Michał Gryczyński

"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.


Silverius I w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)

Bogdan Pietrzyk