Święty Feliks II (III) (urodzony w Rzymie, w 440 roku, zmarł 1 marca 491 roku) herb

Syn kapłana Feliksa Anicjusza z Fascioli.

Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 13 marca 483 roku do 1 marca 491 roku.

Do VII wieku duchowni wszystkich stopni, nawet bi­skupi, miewali małżonki, a ich synowie piastowali niekiedy w Kościele najwyższe urzędy. Niektórzy z nich odbierają obecnie cześć jako święci. Podobnie jak Feliks III, synami kapłanów byli też papieże św. Bonifacy I i św. Anastazy. Żonatych mężczyzn dopuszczano wtedy do kapłaństwa, ale jeśli ktoś się ożenił po przyjęciu święceń, tracił stanowisko du­chownego. Po synodzie w Elwirze (306) od żonatych kapłanów zaczęto wymagać abstynencji seksualnej.

Pochodził ze starożytnego rodu arystokratycz­nego Anicjuszów. Jego małżonką była Petronia, która powiła mu dwoje dzieci, Giordana i Paulę. Po śmierci małżonki w 472 roku, Feliks został ustanowiony diakonem, a 11 lat później wybrano go na papieża. Uważa się, że na jego wybór wpłynął Odoaker - arianin, który jako monarcha sprawował wtedy rządy nad Italią, a uczynił to za pośrednictwem Bazylego, przełożonego pretorianów. Po wyborze Feliks III poinformował cesarza Zenona Izauryjczyka, że został kolejnym biskupem Rzymu. Dla Stolicy Apostolskiej były to trudne czasy.

Pod rządami Odoakra usiłowano przywrócić nie­które pogańskie święta, wkrótce Italię miał pod­bić król Ostrogotów Teodoryk "Wielki", a w Mry­ce Północnej ariańscy Wandalowie zmuszali ka­tolików do odstępstwa od wiary. Papież troszczył się o wiernych prześladowanych w Mryce, a zara­zem czynił starania, aby ograniczyć wpływ cesa­rza na sprawy Kościoła. Próbował porozumieć się z Akacjuszem, patriarchą Konstantynopola, ale ten popierał monofizytyzm, herezję kwestio­nującą istnienie dwóch natur w Chrystusie. Ko­rzystając ze wsparcia archidiakona Gelazego, który później miał zostać jego następcą, papież zdecydowanie wystąpił przeciw tej herezji. Pod­jął starania, aby zastąpić monofizyckiego patriarchę Aleksandrii Piotra Mongosa swoim kandyda­tem, Janem Talai.

Zaniepokojony o los biskupów, którzy byli wy­pędzani ze swych stolic, wysłał do patriarchy Aka­cjusza legatów. Oni jednak, zamiast nakłaniać he­rezjarshę do odwołania błędnej nauki i ustąpienia, przystąpili do pertraktacji z nim, a potem przeszli na jego stronę. Feliks zwołał, więc synod rzymski, zbojkotowany przez Akacjusza. Na synodzie, pa­pież odrzucił Henotikon, nielojalnych legatów, którzy przystali do Akacjusza, pozbawił manda­tów, natomiast jego samego ekskomunikował 28 lipca 484 roku. Akacjusz klątwę odwzajemnił i nakazał wykreślić imię Feliksa z dyptyków, czyli wykazu osób, za które się wspólnie modlono. Tak doszło do pierw­szej schizmy, zwanej "akacjańską" - czyli zerwa­nia więzów Kościoła wschodniego z zachodnim, ­która miała trwać aż do 519 roku.

Podczas kolejnego synodu rzymskiego 5 października 485 roku Aka­cjusz (zmarł 28 listopada 489 roku) został powtórnie ekskomunikowany; pa­pież zabiegał także o złożenie go z urzędu, ale on wkrótce potem zmarł. Wówczas Konstanty­nopol wystąpił z propozycją zjednoczenia obu Kościołów, Feliks III uznał jednak, że nie będzie to możliwe tak długo, dopóki biskupem Aleksan­drii będzie Piotr Mongos, a imiona jego i Akacjusza nie zostaną usunięte z dyptyków. Wysto­sował w 489 roku także list do cesarza Zenona Izauryjczyka, w którym nie omieszkał zaznaczyć, że w spra­wach religijnych Kościół jest bardziej kompetent­ny niż cesarz. Kiedy zmarł również Piotr Mon­gos (zmarł 29 października 490 roku), nowi patriarchowie, Eufemiusz i Frawitos, raz jeszcze wystąpili do papieża z propozycją pojednania Kościołów, i tym razem nie doszło do realizacji tego zamysłu, ponieważ Feliks III wa­runkiem wstępnym uczynił żądanie wykreślenia imion obu zmarłych z dyptyków.

Dwa lata wcześniej, podczas synodu laterań­skiego w 487 roku, przedyskutowano problem tych wiernych z Mryki świeckich, kapłanów i biskupów ­którzy podczas prześladowań przyjęli z rąk arian powtórnie chrzest. Podjęto decyzję, że świeccy mogą zostać przyjęci na łono Kościoła po odby­ciu wieloletnich kar, natomiast duchowni i bi­skupi wyłącznie w obliczu śmierci.

Feliks III spoczął w grobowcu rodzinnym w Bazylice św. Pawła za Murami. Wspomnienie liturgiczne 1 marca.

Rzymianin, często nazywany Feliksem III ze względu na św. Feliksa II antypapieża. Dwóch św. Feliksów II, z których jeden był prawidłowo wybranym biskupem Rzymu, a drugi antypapieżem, skutkowało dawniej myleniem tych dwuch osób i niektóre spisy pontyfikalne poprzez zmianę numeru chciały ich odróżnić. Późniejsza praktyka jednak potwierdza zasadność dublowania numerów antypapieży przez przychodzących po nich prawidłowo wybranych imienników. Przyjęcie tego samego imienia i numeru było symbolicznym aktem "zatarcia" rozłamu i jego skutków. Praktyka ta przetrwała aż do XX wieku, bez względu na kłopot z dublowaniem imion i numerów papieży i antypapieży.

Żródła:

"Leksykon papieży" - Rudolf Fischer-Wollpert, przekład: Bernard Białecki

"Poczet papieży" - Michał Gryczyński

"Poczet papieży" - Jan Wierusz Kowalski.

Felix III w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)

Bogdan Pietrzyk